WILLEMSTAD – Representantenan di VSBO i AGO pa Skolnan Katóliko i Skolnan Públiko, ta rekonosé ku edukashon spesial avansá ta enfrentá hopi reto i no tin sufisiente dosente spesialisá pa akapará e demanda.

E delaster añanan por a konstatá ku un porsentahe alarmante di studiantenan di skol di fundeshi ta matrikulá na AGO, edukashon orientá pa merkado laboral ku ta destiná pa studiantenan di MLK. Komo konsekuensia, edukashon spesial avansá ta bou di hopi preshon i e skolnan di AGO ta surpasando nan kapasidat.

Un reportahe di Deya Mensche

Lisette Lamoen-Garmers. Potrèt: Deya Mensche

Según Lisette van Lamoen–Garmers, direktor general di direktiva di Skolnan Katóliko, e tempu unda un mucha ta bai skol spesial, paso e mester di un tiki más tempu pa kapta e materia, a pasa. “Awó bo ta haña hopi kaso unda e alumno tin nesesidatnan adishonal i asta mester bebe remedí, i e dosente no ta kapasitá pa atendé ku e tipo di situashonnan akí.”

Faktornan sosial i emoshonal
Wladimir Kleinmoedig, funshonario pa skolnan avansá na servisio pa Skolnan Públiko, ta splika ku AGO mester di material adekuá pa traha ku n’e, inkluso un método ratifiká, i ekspertonan kapasitá pa traha na AGO. Según Kleinmoedig, gobièrnu tin basta ratu den e proseso pa optimalisá e diferente tipo di edukashon, unda ta adaptando e materia na e mucha i ahustá e aserkamentu. Alabes Kleinmoedig ta rekonosé ku faktornan sosial i emoshonal ta hungá un faktor hopi grandi den e funshonamentu di e alumno.

Wladimir Kleinmoedig. Potrèt:Deya Mensche

“Apesar ku un dosente di skol avansá tin e formashon básiko pa duna les na AGO, tòg mester di ekspertonan edukashonal ku por sostené i garantisá e kalidat. Mester di sufisiente guia interno i trahadó sosial na e skolnan, ku por yuda e maestro yuda e mucha.” E tres AGO di Skolnan Públiko, tin dos guia interno so, paso e kantidat di ora ku nan ta haña finansiá di gobièrnu ta limitá.

A korto plaso, gobièrnu tin di sòru pa bin un skol di Klùster 4 pa studiantenan ku tin problema ku komportashon i hopi biaha ta bebe remedi. Esaki no solamente lo benefisiá e mucha, unda e ta haña e atenshon spesífiko pa su nesesidat, pero alabes ta krea un ambiente mas sigur pa e dosente, van Lamoen–Garmers a indiká. Nan a indiká ku kolektivamente tin sigur 200 mucha den e sistemanan di Skolnan Katóliko i Públiko, ku por kalifiká pa bai un Klùster 4.

Tambe Kleinmoedig ke pa gobièrnu traha riba un diploma di AGO, unda mester definí pa lei kiko e mucha mester kumpli kune. “Aworakí ta un sertifikado e alumno ta haña, ku no ta konosí na Hulanda, paso nan tin enseñansa di práktika.”

Plataforma
E edukadornan ta indiká ku mester bini un kolaborashon mas profundo ku merkado laboral, pa asina krea un plataforma unda por sa kiko e nesesidatnan di merkado ta, i pa dirigí enseñansa riba esaki. Finalmente Kleinmoedig i Van Lamoen–Garmers ta urgí ku mester bini un persona enkargá ku VSBO i AGO den ministerio, pa asina solushoná e problemanan ku tin den enseñansa avansá i spesial. “Mester tin un punto di kontakto ku gobièrnu pa trata e problemanan akí.”