Portrèt: Archivo Nashonal

ROTTERDAM – Ta manera e atenshon pa e pasado di sklabitut na skolnan sekundario na Hulanda ta birando ménos. Dosentenan tin miedu di e diskushonnan i mas ta evitá e tópiko, asina ta sali for di kombersashonnan ku sientífikonan ta tene ku dosentenan i ámtenarnan di ministerio di enseñansa.

E aktualidat ta hunga un papel grandi den esaki, manera e diskushon rònt di Zwarte Piet i e relashon ku e pasado di sklabitut. “Den klas tambe esaki por trese emoshon grandi. Hopi bia dosentenan no tin ni tempu ni gana di hasi esaki”, katedrátiko di historia karibense Alex van Stipriaan ta bisa. “Bo ta mira esaki tambe bou di dosente ku ántes si tabata duna atenshon na e tipo di tópikonan aki.”

Trènt prekupante
Un ‘trènt prekupante’ e katedrátiko na Universidat Erasmus ta bisa. “Den e kuater métodonan grandi di lès ku tin (buki di historia, red.) tambe ta sali ku e atenshon ta baha. Den siensia hustamente tin mas tantu atenshon pa e pasado di sklabitut, pero esaki no ta drenta na enseñansa.”

“Mas sientífiko ta kompartí e prekupashon aki. Sigur e sientífikonan na mi fakultat ku ta okupá nan mes ku enseñansa i enseñansa di historia.”

‘‘Dosente surnameño i antiano na Hulanda tambe ta preferá evitá e tópiko’

Maria Reinders-Karg, un èks kolaboradó di e Instituto Nashonal Hulandes di Pasado di Sklabiturt i Herensia, tin seis aña ta duna lès di wespet na skolnan den henter Hulanda. E ta mira e problemanan djaserka. Berdat t’asina ku e dosentenan tin miedu pasobra nan mes no konosé e historia. Dosente antiano òf surnameño na Hulanda ta preferá evitá e tópiko, pa motibu di miedu”, e antropólogo ta bisa.

Si ta na Reinders-Karg ta fásil pa hasi algu diferente, pa medio di un pregunta simpel na e alumnonan: “Pakiko boso ta kere ku tin hende di koló ta biba aki? Mésora bo por hasi e konekshon ku diskushonnan aktual, manera tokante sklabitut moderno na Hulanda. E ora ei e alumnonan ta komprondé fásilmente.”

Mas investigashon
Segun katedrátiko Van Stipriaan mester bini investigashon mas pronto posibel di e situashon na skolnan den henter Hulanda. E investigashon mas resien ta di 2011, bou di diesseis skol sekundario na Amsterdam.

E atenshon pa e pasado di sklabitut e tempu ei tabata varia di ménos ku un ora di lès pa aña, te ku mas ku dies. “Skolnan ku tabata duna di mas tantu atenshon na e pasado di sklabitut generalmente tabata zwarte scholen (skol ku mayoria di e alumnonan ta koló skur).”

Keti-koti
Djasabra promé di yuli na Oosterpark na Amsterdam ta tuma lugá e konmemorashon nashonal di e pasado hulandes di sklabitut. NOS lo transmití e seremonia live for di 13.00 or via NPO 2. Anochi lo pasa un rekapitulashon di e konmemorashon den Oosterpark, ku wespet i reportahe 19.35 or na NPO 2.