Diputado di Medio Ambiente Chris Johnson den siman a bai chèk na e lugá di e avalancha di tera – potrèt: Government Information Service

Diputado di Medio Ambiente Chris Johnson den siman a bai chèk na e lugá di e avalancha di tera – potrèt: Government Information Service

THE BOTTOM – Un avalancha grandi di tera den besindario di Tent Bay na Saba a alertá outoridatnan riba e isla. Konseho insular ke revisá i mehorá e sistema di monitòr aktividat volkániko.

 
“Ora tin aktividat volkániko fuerte no tin kaminda seif pa skonde. E úniko opshon lo ta un evakuashon kompleto pa Sint Maarten òf Sint Eustatius”, manager di Saba Marine Park Kai Wulf ta bisa. “Esaki ta un prekupashon grandi di sabanonan i mester tuma esaki na serio.

 
Profesor di geologia i geokímika na Vrije Universiteit Amsterdam Dr. Pieter Vroon i profesor di epidemiologia di medio ambiente na Universidat di Utrecht Dr. Manfred J. van Bergen huntu ku tres studiante master ta na Saba pa studia e aktividat volkániko. “E perpendikularidat di e tereno ta mustra un sierto tipo di aktividat volkániko ku tin peliger potenshal i ku mester wak detayadamente”, Vroon ta bisa.

 
Lugá di buseo
Bushi di tres diferente skol di buseo a raportá e avalanchanan di tera na Saba Marine Park. E parke a konsehá e bushinan di no buseá mas den e área. E seru ta riba un lugá di buseo popular ku yama Hot Springs, un área volkánikamente aktivo net pafó di e haf di e isla.

 
Avalancha di tera chikí den e área no ta straño pero e grandura di e avalancha di tera di djadumingu 8 di yüni tabata alarmante. For di dia di e avalancha di tera grandi aki regularmente tabatin avalancha di tera chikí den e mesun área.

E kambio di koló i posishon di e barankanan por ta un indikashon di aktividat volkániko

E kambio di koló i posishon di e barankanan por ta un indikashon di aktividat volkániko

 
Temblor
Vapor kayente ku ta kontené suafel i awa poko poko ta lástimá e seru. Geólogo Vroon ta pensa ku e temblor resien a kousa e instabilidat di e seru. Na aprel tabatin un temblor di 5.0 riba eskala di Richter serka di Anguilla, ku ola di shòk ku por a sinti na Saba, Sint Eustatius i Sint Maarten.

 
For di tempu ku a funda Saba na 1640 no tin rapòrt di aktividat di erupshon. Pero estudio den pasado ta mustra ku ta konsiderá e área kaminda tabatin e avalancha di tera komo un área potenshalmente peligroso pa motibu di e fuentenan kayente aktivo abou na e baranka.

 
Monitòr
Vroon tabata na Saba pa un otro investigashon, pero mésora a aseptá e petishon di outoridatnan lokal pa duna splikashon i konseho tokante di e insidente aki. “Ku un volkan di e tipo di morfologia aki, hende mester ta konsiente. Mester hasi diferente kòntròl, su kolega Van Bergen ta bisa. “Tin asina poko investigashon di volkan na Antia. E informashon ku tin ta di nivel básiko. Nos ke oumentá nos konosementu.”

 
Van Bergen ta sugerí pa hasi un opservashon elementario di anotashon i potrèt komo promé paso. “Pensa riba kambio di e paisahe, por ehèmpel den e vegetashon òf si apertura den baranka bira mas i mas grandi. Esaki por yega na un aviso pa evento den futuro”, e ta bisa.

 
Diputado di Medio Ambiente Chris Johnson ta bisa ku e asuntu aki tin e atenshon total di konseho insular. “Ora mi ta na Hulanda otro siman pa e siman anual di Hulanda Karibense, lo mi pone esaki bou di atenshon serka e ministerionan hulandes relevante.”