Theo Heyliger ta bira e promé minister di Sint Martin - potrèt: Hilbert Haar

Theo Heyliger ta bira e promé minister di Sint Martin – potrèt: Hilbert Haar

PHILIPSBURG – Kuater aña despues ku Sint Maarten a bira un pais outónomo den Reino Hulandes ainda e ta lucha ku un pasado yen di tròbel. No ku e pais no a tuma paso den direkshon di un futuro nobo pero te awó ta parse manera ku ta polítika no por laga e pasado bai.

E meta di 10-10-10, e fecha riba kua Sint Maarten di un isla sin masha nifikashon den Antia Hulandes a bira un pais outónomo den reino, tabata pa e pais nobo haña un posishon pa start finansieramente salú. Ta esei tabata e intenshon di e sanashonnan di debe. Pa esaki Sint Maarten a aseptá supervishon finansiero.

Burokrasia
E supervishon finansiero t’ei, pero no tin un posishon di start finansieramente salú. Pa motibu di burokrasia nunka Sint Maarten no a logra di saka e máksimo di e 180 mion florin di sanamentu di debe ku gobièrnu Hulandes na prinsipio a primintí. Nan a haña 65 mion – pa sana debe na fondo di penshun – pero sobra a keda Hulanda pasobra pa motibu di falta di abilidat atministrativo di Sint Maarten nan no por a prueba ku nan tin e debenan. Pa daña e kos poko mas e pais nobo a heredá 200 mion di debe di Antia Hulandes.

Realidat
Entre tantu Hulanda ta ferwagt ku Sint Maarten tur aña ta entregá un presupuesto ku ta klòp i ku e ta haña grep riba kriminalidat organisá. Mientras ku e kehamentu di Hulanda ta oumentá e realidat ta ku Sint Maarten no por sin ayudo djafó.

Eror
E último rapòrtnan di integridat a konfirmá atrobe ku tin tur sorto di kos ta bai malu na Sint Maarten. E gobièrnu nobo, bou di maneho di promé minister Theo Heyliger, a indiká kaba ku e ke trata e rekomendashonnan den e rapòrtnan ku masha seriedat. Pero unda e gobièrnu aki lo kuminsá i te na unda e ke yega?

Froude di vota
Heyliger ta bou di atake na Hulanda pero na Sint Maarten e ta mas popular ku nunka. Entre tantu a bira konosi ku Ministerio Públiko (OM) ta bai apelá e kaso di froude di vota di 2010 dilanti wes. Pero e apelashon aki solamente ta relashoná ku e kaso manera OM a tres’é. No ta oument’é ku un investigashon na supuesto infrakshon di lei di parti di UP òf su lider Theo Heyliger.

Tur esakinan ta problemanan di un pais chikí hóben i sin eksperiensha? Mester duna Sint Maarten e espasio aki si. Manera ta normal den un pais chikí semper tin historia ta kore pero ora mester bini ku prueba niun hende no ta habri nan boka. Esei ta pone ku e akusashonnan di Hulanda den direkshon di Theo Heyliger (Van Raak: “kabesante chikí di mafia” i otro kalifikashon)) ta basta duru. E akusashonnan aki no ta yuda e pais hóben bai dilanti.

Fuerte
E echo ku Hulanda a anunsiá ‘medidanan’ fuerte den forma di sosten di OM i nombramentu di un Supervisor di Integridat no ta kambia nada na e echo ku Den Haag muchu largu a neglisha i deskuidá e petishonnan pa ayudo di Philipsburg. Na kaminda pa madures Sint Maarten tin hopi trabou di hasi i tiki hende ta realisá esaki mihó ku e gobièrnu i pueblo di e pais mes.

Outor: Hilbert Haar