Humphrey Thodé Foto Belkis Osepa

Humphrey Thodé – potrèt: Belkis Osepa

KRALENDIJK — “Aki no ta bai solamente un referèndem. Ta bai aki pa un mihó bida. Ta bai pa mi futuro, e futuro di mi yunan i tambe futuro di nos hende grandinan.” Esaki Humphrey Thodé di 28 aña ta bisa. “Ta un lucha kontra un kadena invisibel ku ta wanta nos di bai dilanti.”

Humphrey Thodé ta un di e personanan ku ta partisipá den e akshon di protesta dilanti bestürkolezje desde 10 di novèmber último. Nan ta kambia konstelashon di e grupo kaba bes. Thodé a regresá dos aña pasá for di Hulanda. E no tin un trabou fiho i ta biba di entrada ku e ta risibí for di kue djòp. E ta soña pa huntu ku su famia kuminsá ku un proyekto turístiko na nan kunuku na Dospos, riba e tera primintí. Sintá riba e stulnan na e sitio di akshon e ta kome, ta drumi i ta papia ku hendenan ku ta pasa banda di bestürkolezje.

Belkis Osepa den kombersashon ku Humphrey Thodé

Humphrey Thodé ta splika: “Tin bia ku mi no a baña òf skeiru mi djentenan. Mi ta hasi esaki dia’den dia’fo huntu ku e otronan. Mi ta sali pa mi mes. E lucha aki ta nos bida. Sin e lucha aki nos no tin bida.”

Solidaridat
No solamente Thodé tin ánimo di lucha. Hopi manifestante ku ta sostené e grupo di protesta ‘Nos ke Boneiru bèk’ tin nan propio storia personal. Un mama ku ta kobra ònderstant ta sintá banda di un ámtenar i e ta parti kòfi. Un imigrante diariamente  ta trese arepita i bakinan di fruta komo desayuno.

“Bonerianonan tur dia ta trese kuminda pa nos i ta ekspresá nan solidaridat”, Thodé ta konta. “Nan ta papia tokante nan sintimentunan i tokante kon difísil ta pa yena nan garoshi den supermerkado. Dikon no tin mas hende sintá aki? Nan tin miedu. Miedu pa polítika. Miedu pa pèrdè nan trabou. Ta apsurdo ku un poblashon chikitu manera Boneiru mester bringa kontra polítika.”

Thodé ta mustra ku e ta lanta pa bringa pa su derechonan. P’esei e ta haña e akshon di protesta positivo. Asina ku e posibilidat presentá Thodé ta ekspresá su opinion. Asina tambe riba djabièrnè 14 di novèmber durante e ‘Meet & Greet’ ku e komishon di evaluashon tokante e status estatal di e islanan BES. E dia ei el a para kara kara ku un di e miembronan di e komishon: su ruman Glenn Thodé, anterior gezaghebber di Boneiru.

Foto Nos Ke Boneiru Bèk

Foto Nos Ke Boneiru Bèk

Aw’i wowo
Thodé: “Tabata un momentu hopi sentimental. Promé mi tabata pensa negativo. Mi a kuminsá ku un lucha kontra un miembro di famia ku ta pará pegá ku bo. No ta mi primu òf tio, sino mi ruman. Mi a puntra mi mes pakiko nan ta bringa kontra nos. E ora ei nan a puntra: ‘Kon bo ta sinti bo mes?’ Awa a yena mi wowo.”

A sigui un diálogo. Thodé a konta tokante e eksistensia difísil di hopi boneriano, tambe di e lucha pa bini un referèndem i tokante oposishon polítiko. “Na final e sintimentu negativo a bai. Mi ruman hòmber tambe a pasa den un lucha personal komo gezaghebber. E por proba ku nos tin rason ku nos lucha. E komishon a atmití esaki tambe. Nan ta biba ku nos sintimentunan.”

Skeptisismo
E manifestantenan i ‘Nos ke Boneiru bèk’ ta konsiente di e skeptisismo tokante nan akshon di protesta pa un referèndem. Ta papia di malgastamentu di tempu. Thodé: “No kiboká bo. Hopi hende ta pará tras di nos i sa pakiko nos ta lucha. Pero nan tin nan trabou aworakí i bon posishon. Nan ta sinti nan mes konfortabel i tin miedu pa tuma desishon pa lucha huntu ku nos. Nan por pèrdè nan trabou i posishon i keda sin entrada.”

Tayer kimá Foto Extra Bonaire

Tayer kimá Foto Extra Bonaire

Tin boneriano ku no ke demonstrá nan malkontentu manera ‘Nos ke Boneiru bèk’ ta hasié. Tin ku ta skohe pa un akshon negativo. Den e anochi di djasabra pa djadumingu deskonosínan a kima tres tayer di outo banda di Plaza Resort Bonaire. Riba un paña na e sitio tabata skirbí ‘Pueblo ta kansá’.

‘Nos ke Boneiru bèk’ ta sigui sinta dilanti Bestuurskantoor te ora ku bini un referèndem — sigur te e dia ku tene elekshon di Konseho Insular riba 18 di mart 2015. Nan ke sigui ku e manifestashon aki den un forma trankil sin stroba órden públiko. Nan ta sigui hasi uso di nan derecho di libertat di ekspreshon.

Outor Belkis Osepa