Bernardo Emerenciana (na man drechi) durante su ehersisionan - potrèt: Belkis Osepa

Bernardo Emerenciana (na man drechi) durante su ehersisionan – potrèt: Belkis Osepa

KRALENDIJK – E kalidat di bida di pashènt bonerianu ku keho fisioterapeútiko ta bai atras for di dia di e kambionan den e pakete di kuido pa islanan BES. Asina Anita Groenendal, presidente di Asosiashon Hulandes Karibense di Fisioterapista (CNVF) ta bisa. “Hende ku no tin un indikashon króniko no por akudí niun kaminda. Nan no tin e plaka pa paga e gastunan nan mes.”

For di e aña aki ta kompensá e gastunan di fisioterapia solamente for di e di 21 tratamentu pa hende ku un indikashon króniko. Ministerio di Salubridat Públiko a determiná e lista króniko. E pashèntnan aki mester paga e promé binti tratamentunan nan mes.

Trabou pisá
Bernardo Emerencianan tin suerte. For di novèmber di aña pasá e ta haña fisioterapia despues ku el a haña sintoma di paralisashon. Gran parti di su bida el a traha trabou pisá “Añanan largu m’a yena trùk ku piedra pisá i greis. Mi lomba i mi pianan a wanta hopi. Despues m’a traha 24 aña komo pòrtir na Bopec. E paramentu durante di tempu largu a sigui pone preshon riba mi lomba.”

Emerenciana ta bai Fisio di Bario pa su ehersisionan. Fisioterapista Martin Kielema: “Den kuminsamentu e tabata kana ku un garoti di kuater pia. Awor no mas. E ta hasi espesialmente ehersisio pa forsa. Su pianan ta haña mas forsa i e ta haña mas stabilidat pa kuminsá kana mihó.

E bonerianunan ku awor ta keda sin haña e ayudo ku nan mester hopi be ta hende ku keho relashoná na trabou na nan lomba i skouru i ku doló di rudia. Tin di nan ántes tabatin trabou pisá. Tambe hende ku a hasi trabou di limpiesa den hotel òf hende ku keho di behes manera desgaste awor a keda sin ayudo.

Paga
Ounke Fisio di Bario no tin sifra eksakto ta opvio ku e kantidat di pashènt a bai atras. Espesialmente e grupo di bonerianu entre 45 i 65 ta perhudiká. Groenendal: “Hopi pashènt no ta bini mas, pasobra nan ta na altura di e ekonomisashonnan. Otro pashènt mester tende seka nos ku nan mes mester paga.”

Potrèt: Belkis Osepa

Potrèt: Belkis Osepa

E tratamentunan di pashènt ku a kuminsá aña pasá ta stòp kuminsamentu di e aña aki. A lo largu esaki ta nifiká ku kuido ta bira mas karu, Groenendal ta konfirmá. “Probablemente nan lo buska ayudo médiko di un otro manera. Mi no por imaginá mi ku di repente tin ménos hende ku keho. Por ta nan ta haña remedi òf nan ta warda mas largu. Na final nan mester di ayudo tòg.”

CNVF huntu ku dentistanan a protestá hopi tempu kontra e medidanan di ekonomisashon di minister Edith Schippers pero sin resultado. Mester a baha e gastunan pa kuido riba islanan BES.

Seguro adishonal
Un desbentaha grandi na Boneiru ta ku no tin e posibilidat di seguro adishonal. CNVF ta spera ku Den Haag lo tuma medida tòg. Groenendal: “Ta Den Haag a krea e desórden aki. Un grupo grandi di hende no por haña kuido.”

E ekonomisashonnan ta enserá ku hóbennan te diesocho aña sin un indikashon króniko ta haña kompensashon solamente pa e promé nuebe tratamentunan. Hóben ku malesa króniko ta haña kompensashon pa tur gastu di fisioterapia.

Outor Belkis Osepa