Ret Karibense ta trese un seri di artíkulo tokante e islanan di Hulanda Karibense, sinku aña despues di e renobashon estatal di 10 di òktober 2010. Riba e fecha ei a desmantelá Antia Hulandes i Sint Maarten i Kòrsou a bira pais outónomo den reino. For di e dia ei Boneiru, Sint Eustatius i Saba ta ‘munisipio ekstraordinario’ di Hulanda. Aruba tin e státùs outónomo for di 1986 i no tabata forma parti mas di Antia Hulandes.

Miembronan di VIBA ke kambio na Bandabou i no tin intenshon di keda ketu – potrèt Elisa Koek

Miembronan di VIBA ke kambio na Bandabou i no tin intenshon di keda ketu – potrèt Elisa Koek

BARBER – Habitantenan di Bandabou no a ripará masha di e státùs di outonomia ku Kòrsou tin for di aña 2010. Mihó bisa, ta lubida riba nan meskos ku den e añanan promé ku outonomia. “Ku eksepshon di algun kos pa tene nos kontentu ainda no tin atenshon pa nos”, Joël Tielman di Fundshon Vishon Bandabou (VIBA) ta bisa.

Segun Tirso Petroudis, ku a nase i lanta na Bandabou e parti wèst di e isla lo tabata mas mihó sin sobrá di Kòrsou. “Nos tin sufisiente hende bon i progresivo aki. Nos lo a logra.”

Elisa Koek den kombersashon ku Tirso Petroudis

Tabatin hopi speransa ku e situashon lo a kambia despues di 10-10-’10: un státùs nobo, un partido nobo na mando (MFK) i mas hende di Bandabou den gobièrnu. “Pero no tabatin niun diferensha”, Petroudis ta bisa. Öra a pasa e ekonomisashonnan despues ku Schotte a bai, asta a bira pió.”

Tòg gobièrnu a tma akshon si último sinku aña na Bandabou. A habri un warda di ambulans i brantwer; aktualmente ta drechando esaki i Politur a haña un warda pa garantisá seguridat. Tielman ta di akuerdo. “Si, ta bèrdat: Politur a drei un ròndu aki ku prensa a skibi di dje ekstensivamente. Despues nos no a mira nan nunka mas.” E warda di ambulans i brantwer durante un bishita na yüli no tabatin niun hende. E vehíkulonan asta tabatin flèt tayer. “E plannan ta pa tene nos kontentu. Duna Bandabou un tiki atenshon pa nan stòp di maha.”

Mal resultado di skol
Enseñansa tambe ta pas bon den e kareda di kos pa tene hende kontentu. Ora ku a bin sali ku e muchanan di Bandabou tabatin e resultadonan final di mas malu di henter Kòrsou, esaki a trese kombersashonnan ‘serio’. Lastimamente ta einan a keda tambe. Petroudis, Tielman i sobra hendenan di VIBO a papia ku mayornan i mucha pa haña sa e kousa di e resultadonan mali. Ta sirkunstanshanan di bida ta tene e resultadonan abou”, Petroudis ta bisa. “E muchanan no tin kuminda, e mayornan tin problema i no tin un sentro di barioòf biblioteka pa akohida.”

Desempleo
Asina e habitantenan di Bandabou ta resultá den un sírkulo. Un gran parti di e populashon ta sin trabou i masha pober. Por haña trabou na Bandariba pero semper mester tene kuenta ku e distansha. Por ehèmpel un trabou den hóreka ta difísil i tambe den seguridat òf otro trabou di warda ta kasi imposibel. “E último bùs ta bai bèk dies or di anochi. Ta kon bo ta bai bisa bo dño di trabou nobo ku tur dia bo mester stòp di traha eksáktamente mitar di dies?”

‘Nos mes mester por regla nos kosnan’
E státùs outónomo no a kumbiní Bandabou niun tiki. Nan ta paga belasten i nan ta mira e plaka disparsé bai tur kaminda menos den nan mes besidario. E habitantenan asta lo tabata mihó pará sin sobrá di Kòrsou. “Si nos mes lo por a disidi kiko ta sosodé ku nos plaka, a lo ménos nos lo por a regla e kosnan básiko. Sin sobra di Kòrsou nos lo a logra sigur.’

Otro aña tin elekshon na Kòrsou i e habitantenan di Bandabou tambe mester vota. Promé ku 10-10-’10 mayoria parti tabata vota tradishonal: manera bo famia ta vota bo tambe ta vota. Awor esaki a kambia, Tieman ta bisa. “Nos no por bisa mashá, pero tin movementunan polítiko.

Outor Elisa Koek