Algun hende tabata presente na e anochi di informashon na Nikiboko tokante referèndem – potrèt: Janita Monna

Algun hende tabata presente na e anochi di informashon na Nikiboko tokante referèndem – potrèt: Janita Monna

KRALENDIJK – Tres hòmber di edat despues di e enkuentro di informashon ta keda papia. Tabata útil pa tende kiko e komishon di referèndem tabatin di bisa, nan ta haña. Nan sa kaba kiko nan ta bai vota? Bou di harimentu: “Grandi, grandi, NÒ!”

Tin djis algun hende djaweps anochi den Sentro di Bario di Nikiboko. Tin di na ta di e bario mes, tin a bini di mas leu. “No a anunsiá bon”, un di e hòmbernan presente ta bisa. “Ta pa kasualidat m’a tende, e ora ei mi a yama poko amigu.” Lástima, e hòmber ta haña, pasobra e sa sigur: tin mas hende ku ke sa ki konsekuensha un voto di ‘si’- òf ‘nò’- lo tin den e referèndem binidero. I ta tokante di esaki e komishon ta duna splikashon awe nochi.

Indigná
“Na 2004 bo a skohe pa ‘laso direkto’. Mandatarionan a duna esaki e forma di ‘kuerpo públiko. Boneiru a bira parti di Hulanda”, e presidente di komishon Douwe Boersema ta splika. Un hòmber den sala ainda ta masha indigna pa motibu di esaki. “Pakiko no a puntra nos promé ku 10.10.10 kiko nos tabata haña di e elaborashon aki?”

E chèns ei ta loke e habitantenan ta haña aworaki. Boersema ta aklará: “Si vota ‘si’ Boneiru ta keda Kuerpo Públiko den Hulanda. E ora ei ta kla. Den e struktura ei ta skucha Boneiru, pero Den Haag ta disidí. Ounke e rapòrt krítiko di Komishon di Evaluashon Spies lo ta motibu pa elaborá algun asuntu na un otro manera. “Si bo bisa “nò”, e ora ei bo ta bisa: esaki no ta loke mi ke. E ora ei gobernashon lokal ta bai papia ku Hulanda promé. Kaba ta bini un referèndem nobo kaminda ta ofresé opshonnan nobo, por ehèmpel integrashon, asosiashon liber i independensha.”

Konseho di vota
Un dama hóben ta puntra su mes: “Si mi ke pa gobièrnu lokal tin mas influensha, mi mester vota ‘si’, òf ‘nò’?” Sekretario di e komishon Valdink: Nos no ta duna konseho di vota. Nos por bisa solamente kiko e konsekuenshanan di bo voto por ta.”

E dama no ta satisfecho. “Bo a kaba di bisa ku a base di e rapòrt di evaluashon di e komishon Spies tin kos ku ta bai kambia den e struktura aktual. Kisas esaki ta basta pa mi. Pero kon mi por sa ku esaki di bèrdè lo sosodé tambe? E mandatarionan aki ta bisa ku Hulanda no ta skucha. Ta polítika esei? Òf ta bèrdat?”Un hòmber envolví ta añadí: “Ami no ta komprondé. Kon por ta ku e mésun hendenan ku e tempu aya a firma e akuerdo, awor ta bisa ku komo isla nos no tin nada mas di bisa?”

Un dama poko mas di edat entretantu ta hasi hopi anotashon. “Masha danki”, e ta gradisí e komishon na fin di e anochi. “Mi sa awor kiko mi ta bai vota.” E tres hòmbernan tambe sa. Nan tin mal ekperiensha ku Hulanda. “Ami a biba ei añanan largu”, un di nan ta bisa. “E tempu ei nan tabata pèster mi aya. Anto awor nos mester laga nan pèster nos riba nis mes isla?”

Impuesto di propiedat inmóbil
Un otro ta agregá: “Anto bo sa kiko ta e mas pió? E impuesto di inmóbil di 50 florin ku a bira 375 dòler! Anto awor nos mester paga esaki via computer. Ken aki tin un computer? Laga e kos manera e tabata. 18 di desèmber ta trata di futuro di nos yunan, nos ñetunan.”Un mayoria lo bai vota “nò”. E hòmbernan sa sigur. Un nò masha grandi mes.

Outor Janita Monna