Piskadó George ta bisa ku doñonan di boto ta wak espesialmente kiko seguridat ta bai kosta nan – potrèt: Sharina Henriquez

Piskadó George ta bisa ku doñonan di boto ta wak espesialmente kiko seguridat ta bai kosta nan – potrèt: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – Ku un lei di nabegashon nobo gobièrnu ke forsa mas seguridat riba laman.Pero den práktika e mes ta forma un opstákulo.

Asina den futuro boto mester tin un radio, asta ora nan keda den awanan arubano. Pero pa un radio e doñonan di boto mester di un pèrmit, asina un otro lei ku ta regla asuntu di telekomunikashon ta bisa. Esaki ta un prosedura ku ta tuma lunanan largu: di kòntròl di e radio te e dekreto ku minister mester firma.

Falta
Espesialmente e último aki por tuma hopi tempu, pasobra firmamentu di pèrmit pa radio di bordo hopi bia no ta un prioridat di minister. Ademas tin un falta di personal na Directie Telecommunicatie Zaken ke men esnan ku entregá un petishon mester warda nan pèrmit minimalmente seis luna.

Un otro problema ku e doñonan di boto ta indiká, ta e gastunan di e pèrmit. Boto chikí pa kada petishon ta paga 240 florin na retribushon, kosto di seya, kür inkluso 100 florin na konseshon. E delaster suma aki mester paga tur aña. Ademas e pèrmit ta pa sinku aña, ke men e ora ei e proseso ta kuminsá di nobo pa e doño di boto. Boto mas grandi ta paga 604 florin pa petishon, 250 florin pa aña na konseshon.

Kompra di e radio tambe ta karu, piskadó George ta bisa, pa motibu di e impuesto di importashon haltu. Kasi tur dia e ta pará den haf di Oranjestad ta limpia loke el a piska. George ta bini di un famia ku tin añanan largu ta piska kaba. “Piskamentu ta meskos ku hungamentu di plaka den e kasino mi tras aki. Bo no sa nunka kuantu e ta deha pa dia.”

Gastunan di seguridat
E ta spera ku gobièrnu lo sinta na mesa ku e piskadónan i e otro doñonan di boto promé ku e lei nobo drenta na vigor. “Pa nan por tende ku kua problemanan nos ta luchando berdaderamente. Bo por eksihí si ku nos mester hasi mas na seguridat. Pero den e tempu ekonómiko aki hopi hende ta wak promé kuantu esei lo bai kosta nan.”

Presidente Clifford Rosa di e sentro di peskeria Hadicurari ta bisa ku gobièrnu por bini ku lei, pero den práktika seguridat riba laman ta un problema kompliká. Esaki a sali na kla atrobe luna pasá ora mester a salba kuater piskadó riba laman i e instanshanan envolví pa di tantu bia a reuní tokante kon evitsa esaki. Algun siman despues tabatin e insidente di La Rumbera, e speedboat ku nuebe hende na bordo ku despues di un operashon di salbamentu internashonal ,ku a dura dianan largu, apénas a logra di salba nan mes kurpa banda di Colombia.

Rosa a keda sin drumi dos dia pa motibu di e akshon aki. “Mi tambe a yuda buska.” Rosa ta rekonosé ku gobièrnu mes ta lanta opstákulo, manera ku un pèrmit pa radio. Hulanda na 2008 a kambia pa un pèrmit segun registrashon i segun Rosa esaki lo kita e opstákulonan sigur .

Bira konsiente di e peligernan
Pero si puntr’é kiko ta su prioridat, e ta kontestá: “Edukashon.” Mihó gobièrnu empeña pa un konsientisashon mas grandi di e peligernan riba laman. I e edukashon pa haña e pèrmit di nabegá tambe mester bai un nivel mas haltu. “Aruba ta kana patras riba Kòrsou i asta riba Boneiru chikitu.”

Hadicuri ta sali pa interesnan di piskadónan, tòg Rosa ta bisa ku nan mes por hasi mas na nan propio seguridat. “Na 2009 nos a regalá pakete di reskate. Despues nos a puntra wardakosta i polis marítimo si nan tabata mira nan na bordo di barkunan ora nan kontrolá. Mayoria bia e kontesta tabata nò.

Outor Sharina Henriquez