2015 tabatin 20 morto den tráfiko | Potrèt: Luzmarie Ster

2015 tabatin 20 morto den tráfiko | Potrèt: Luzmarie Ster

WILLEMSTAD – Na aña 2015 20 hende a pèrdè nan bida den tráfiko. Kasi mitar di nan ta e den e grupo vulnerabel: hende na pia i koredó di motersaikel. E otro mitar, shafùr i nan pasaheronan, a fayesé miéntras ku nan no tabatin faha di seguridat bistí. Esaki a sali for di sifra tokante tráfiko na Kòrsou.

Den kasi tur kaso velosidat haltu tabata un faktor importante den e kousa di e aksidente. “Velosidat haltu hopi bia ta kousa aksidente”, Heiko de Jong, fiskal mayó ta bisa.

Sifra
E sifranan di Forensys (ku ta atministrá e aksidentenan ku daño pa kompanianan di seguro, red) ku e ta traha kuné ta iregular. De Jong ta atmití ku den estadístika no por konkluí masha ku sifra. Nan ta mas abou ku 10 aña pasá i awor ta mas o ménos binti pa aña. Nos no sa ta kon bini.”

Loke sí De Jong sa ta ku OM ta bai duna mantenshon di tráfiko i sanshonamentu prioridat. El a dediká un fiskal na asuntunan di tráfiko so. “Ta importante pa nos bai kontrolá inteligentemente: esta kaminda tráfiko ta mas peligroso. A hasi palabrashon tokante di esaki ku polis.”

Tòp 10
Franklin Rooseveltweg i Caracasbaaiweg tur aña ta den tòp 10 di kaminda ku e kantidat di mas haltu di aksidente. Tòg esakinan no ta e kamindanan di mas peligroso. Tur dos ta largu meskos ku e kaminda pa bai Westpunt,. E ora ei ta lógiko ku einan ta sosodé mas aksidente. Nos ta midi segun largura di e kaminda anto e ora ei bo ta mira ku Gosieweg, WinstonnChurchillweg i Cas Coraweg ta den tòp e último dies añanan.”

For di e sifranan di Forensys a sali ku mayoria di aksidente ta sosodé riba djabièrnè. E minoria ta riba djadumingu. E riesgo di aksidente ta mas haltu riba dia di trabou durante di oranan di mas tráfiko. Den oranan di anochi riba djasabra i djadumingu tin dos bia mas tantu chèns pa haña un aksidente. For di kuminsamentu di e siglo aki e kantidat di aksidente na Kòrsou a bira dòbel. Di 5817 na aña 2000 te 12915 kuminsamentu di aña pasá.

Fiskal mayó Heiko de Jong | Potrèt: Dick Drayer

Fiskal mayó Heiko de Jong | Potrèt: Dick Drayer

Fever
De Jong tin algun deseo, ku mester sali e aña aki. Kasonan ku ta oumentá e efisiensia di OM, pero tambe kaso ku ta haltu riba e lista di iritashon di siudadano.

“Por ehèmpel fever. Riba e frontera entre tráfiko i òrdu públiko. E problema aki ta severo. Tin hende den Saliña ku no por drumi den wikènt pa motibu di e molèster. Nos ta trata di kibra esaki. Pero no ta fásil. Poko dia ei nan a manda un bòter pasa dor di winshil di un outo di polis.”

De Jong ta spera ku Kòrsou, meskos ku Aruba e aña aki por introdusí e responsabilidat di number di outo. E ora ei bo por kastigá e doñonan di e outo, ken ku ta stür e. Asina bo po kita outo i motersaikel for di kaminda mas fásil, asta saka nan kompletamente for di tráfiko.”

Alkohòl
Legalmente polis no tin posibilidat pa via un tèst di supla i un tèst di sanger gara shafùr ku a bebe di mas. Polis por prueba uso di alkohòl riba e manera bieu. “Esta kana riba un liña. Ora di aksidente sí nos ta hasi esaki. Pero mi ke haña e modanan pa trata ku alkohòl na eskala grandi” Si e legislashon ta na òrdu segun De Jong lo kaba ku alkohòl den tráfiko. “Bo ta pone un kanaster seis siman largu. Tur wikènt. Wak bo ta mira.”

Outor Dick Drayer