Defensor di pueblo Reinier van Zutphen ta na Hulanda Karibense pa di promé biaha – Potrèt: Janita Monna

Defensor di pueblo Reinier van Zutphen ta na Hulanda Karibense pa di promé biaha – Potrèt: Janita Monna

KRALENDIJK – Defensor di pueblo nashonal ta tene konsulta e siman aki na Boneiru. Awe meinta tin hopi hende. Kuater trahadó kontinuamente ta atendé hende, habitantenan di tur gremio di pueblo ku un keho tokante gobièrnu òf un instansha di gobièrnu.

Reinier van Zutphen mes ta presente. E ta na Hulanda Karibense pa promé biaha for di tempu ku el a bira defensor di pueblo nashonal un aña pasá.


E dama ku awe meinta a drenta e edifisio chikí na Antriol, ta kontentu ku e por a konta su relato. E tin shete aña ta warda un kontesta. El a manda karta, email, pero nada. P’esei awe e ta bai defensor di pueblo ku su keho. Un asuntu di tereno. El a bini ku un ènvelòp yen di prueba.

Pata di kabra
E tin un problema ku gobièrnu lokal. “For di 2009 mi ta riba dje. E ámtenarnan di kuerpo públiko no ta aster mi. Niun hende no ta duna mi informashon, mi no ta tende nada! Mi ta spera ku e defensor di pueblo por ta un pata di kabra.”
Yvonne Kraan, kolaboradó di defensor di pueblo, último dianan a risibí un trinta i piku keho kaba. Tokante Ofisina di Kuido, Marechaussee, IND, OLB.”Awe pa kasualidat tin hopi kaso di tereno aseka.

Impuesto di tereno
Un hòmber mas grandi di edat no sa kon e mester paga e impuesto di tereno ku a subi drástikamente di su penshun. Kraan ta studia e papelnan ku e hòmber a bini kuné. “Hm, ta manera e oumento aki ta e resultado di un sistema fiskal nobo. Mi no sa si e defensor di pueblo por yuda bo, pero lo mi informá un bia mas.”” E ta splika: “Si un instansha traha segun e reglanan, no tin mashá ku e defensor di pueblo por hasi. Pero tin bia por rèk e reglanan un poko.”

Komishon di hür
Van Zutphen tambe ta haña ku e gobièrnunan mester anda mas fleksibel ku e reglanan. “Tin bia mi ta bira malu ora mi mira kon severo ta anda ku e reglanan. Na Saba i Statia mester bini un komishon di hür. E regla ta bisa ku mester tin un hurista aden. Ma no tin masha hurista riba e islanan ei. Eseinan ta e momentonan ku bo por wak ku no tin un otro solushon.”

Telefon
Den hopi kaso defensor di pueblo promé ta hasi un yamada na telefon, Van Zutphen ta bisa. “E ora ei nos ta puntra: Wak un bia mas si bo por solushoná esaki òf esaya’. Pero si e kehonan persistí òf ta forma un patronchi, nos ta investigá. Asina nos a investigá e manera slo ku Kuerpo Públiko Boneiru ta trata keho.”
I e rapòrt ei no ta disparsé den lachi, Van Zutphen ta sigurá. Promé ku el a bini e konsulta el a papia ku gobièrnu insular: Gobièrnu ke bai trata esaki. Pero si nada no sosodé ami ta riba dje.”

Defensor di pueblo pa mucha
Durante su bishita na Boneiru e defensor di pueblo a papia tambe ku un grupo di alumno di enseñansa sekundario. “Mi a bira tristu di nan problemanan, i kontentu alabes pasobra nan tabata sali pa nan mes interesnan.”Tòg e por hasi masha poko pa mucha. “Mi ta solamente outorisá pa bisa algu tokante instanshanan di gobièrnu. Si e muchanan tin un problema ku skol òf ku Jeugdzorg, mi no por hasi nada ku esaki.”

P’esei lo ta bon si bini un defensor di pueblo pa mucha na Hulanda Karibense, e ta haña. “Esei tin mas outorisashon i e ta pèrkurá pa e muchanan mes ta na palabra.”

Por lo pronto no tin bùdjèt pa esaki, loke ta sorprendé Van Zutphen: “Si Den Haag tin derecho di mucha na Hulanda Karibense haltu riba su agènda, esaki ta bai huntu ku un obligashon. Defensor di pueblo di mucha tambe t’ei pa henter Hulanda, bo no por djis salta un parti di e pais asina.”

Outor Janita Monna