E motibu di mas importante pa pone e kas huntu ku Huize Sint Jozef ta e okupashon abou. Tòg e kantidat di mama tiner no a baha na Kòrsou. Potrèt: Elisa Koek

E motibu di mas importante pa pone e kas huntu ku Huize Sint Jozef ta e okupashon abou. Tòg e kantidat di mama tiner no a baha na Kòrsou. Potrèt: Elisa Koek

WILLEMSTAD – Kas Bruder Pius (KBP) mester muda. E kas di akohida pa mama tiner for di 1987 ta guia mucha muhé hóben durante i despues di nan embaraso den un atmósfera manera di kas i privá. Ta bai muda e kas pa e tereno di Huize Sint Jozef, un internat pa mucha entre kuater i diestres aña.

Jazmin Guzman, un èks habitante, no por kere ku e kas mester muda. “Si komo tiner bo tuma e paso pa pidi ayudo bo no ke ta entre mucha hóben. Ta dos grupo diferente ku un trato i guia kompletamente distinto.


Guzman a sali na estado ku diesocho aña. Kos no tabata bai bon entre e i su partner i pa motibu di sirkunstansia e no ker a biba serka su mama. E no tabatin plaka pa un kas pa su mes ke men el a akudí na KBP. El a keda biba algun aña den e kas di akohida i a haña su diploma di Mavo i Havo. Aktualmente Guzman a kaba un estudio, e tin un bon trabou i e ta biba huntu ku su yu muhé di dies aña.

Kustumá ku bida real
E promé lunanan Jasmin tabatin problema ku e struktura den KBP. “Mi mester a laba tayó, limpia kas, kuida mi beibi i mi no tabatin tempu pa nada.” Ta espesialmente e struktura aki ta importante na KBP, pasobra e mucha muhénan mester kustumá ku bida real. “Nan ta siña bo para riba bo mes pia masha rápido i esei ta trese struktura, pero tambe e libertat pa siña trata ku plaka i aktividatnan diario.”

Kustumá ku bida real tambe ke men dil ku famia òf ku e tata di bo yu. Guzman ta konta ku tin be sa tin situashon violente. Esaki ta splika e hèki rònt di e tereno. “Tin bia mester a yama polis. E kos aki no por tòg kaminda tin mucha chikí?”

Okupashon
KBP, meskos ku Huize Sint Jozef i Rose Pelletier ta kai bou di Fundashon Guia i Forma (FGIF). E presidente Desiree Latina ta konta ku seguridat riba e tereno nobo ta un nesesidat. “Tin vigilansha 24 ora i tur hende no por drenta. “Pa tur tres organisashoin e mésun reglanan ta konta. E tereno ta grandi i ta fásil pa nos bai huntu, mester adaptá. Mirando e sirkunstansianan finansiero ta e mihó solushon.

E motibu mas grandi pa pone e kas huntu ku Huize Sint Jozef ta e kantidat abou di habitante. Kaminda tin luga pa 14 mucha muhé i beibi, aktualmente ta sinku so ta kedando einan. Tòg no t’asina ku e kantidat di mama tiner a baha. Di kada mil mucha muhé entre 14 pa 19 aña , 39 ta mama. E sifra aki no a baha for di 2008.

Kaminda largu
Segun Marion Schroen, ku ta konsehero pa gobiernu i kuido di salubridat i alabes partera, e maneho nobo di tuma hende den kas kisas ta influenshá e kantidat di hende. “Awor ku KBP mes no ta hasi e intake i ta via Voogdijraad òf Skuchami e kos ta bai, e kaminda pa haña ayudo a bira largu”, Schroen ta bisa. Guzman ta konfirmá ku esaki ta trese difikultat. “Bo ta desesperá, bo tin bergwensa i bo no ke ta un number na un di e hopi ofisinanan.”

Ademas e edat máksimo di e mamanan tiner ku por haña akohida a baha di 21 pa 18. Mas medida di ekonomisashon ku no ta na benefisio di e mucha muhénan. Schroen ta bisa: “Mi ta spera ku e mudamentu lo no sigui i ku por tene un diskushon habri tokante nos mamanan tiner. Ta trata aki di dos generashon ku por kambia di grupo di riesgo pa grupo di éksito.”

Outor Elisa Koek