Medio ougùstùs 78 krèsh a registrá. Pa haña un pèrmit awor nan mester kumpli ku kriterionan.

Medio ougùstùs 78 krèsh a registrá. Pa haña un pèrmit awor nan mester kumpli ku kriterionan.

WILLEMSTAD – Chirlainy di tres aña di edat tur dia ta bai serka ‘tanchi’ na skina. Tanchi no ta un tanta di bèrdat, pero un dama den e bario ku ta duna akohida na sinku mucha pa un pago chikí, ora e mayornan bai trabou. Asina tin míles di mucha ku por akudí na e akohidanan no ofishal.

Ministerio di Enseñansa ke registrá e akohidanan di mucha, pero di e kasi 10 mil muchanan entre sero i kuater aña, ta di 3500 di nan so ta konosí ku nan ta bai un akohida. Sobrá probablemente ta na kas òf serka un ‘tanchi’, un akohida no registrá. Aktualmente un akohida no tin mester di pèrmit, pero esaki ta bai kambia.

E proyekto ‘Unda bo ta laga bo yu awe’ a start kuminsamentu di e aña aki ku un inventario di e akohidanan di mucha. Despues ta sigui un registrashon, legalisashon i akreditashon. “Nos a pone diferente lista huntu den un lista ku mas o ménos 230 instansha” Patricia Trustfull di Inspekshon Supervishon, Mantenshon i Kòntròl ta splika. “Nos a chèk si nan ta eksistí ainda, i si t’asina, nan a risibí un yamada pa nan bin registrá.”

Deadline
Medio di ougùstùs 78 krèsh a registrá. Pa haña pèrmit awor nan mester kumpli ku kriterio. Asina mester bini un rapòrt di evaluashon di entre otro brantwer, GGZ i ministerio di Planifikashon Urbano. “Tambe mester tin un hende ta traha na e krèsh ku tin un edukashon pedagógiko, segun e Landsbesluit esaki ta un eksigensha. Si tur kos ta na òrdu, e krèsh ta risibí un pèrmit ku lo publiká.”

Pero no ta asina leu ainda. Promé mester trata e resultadonan pa despues pone un deadline pa tin tur kos na òrdu. Di e krèshnan registrá por ehèmpel tin por lo ménos un ku no tin niun trahadó ku un diploma. “Esaki mester kambia, pero ta te ora ta trata di un situashon preokupante nos lo sera un krèsh. Nos no por djis dal e porta di un akohida sera”, Trustfull ta bisa.

Gastunan
Chirlainy su mama, Germaine Heinen, ta haña bon ku ta bini kòntròl. E ta spera si ku su yu por sigui bai e akohida di den bario, maske ei ta falta diploma. “Mayoria di e krèshnan ta muchu karu pa nos. Tanchi ta hasié ku smak, tin be nos ta asta keda sin paga.”

Yandus Soulé, doño di Kidz Kidz ta di akuerdo ku e reakshon di Heinen. Segun e ta kasi imposibel pa garantisá kalidat na un krèsh sin supsidia. Esaki ke men ku e mayornan mester paga. “I no ta tur mayor por paga. Nos ta paga hopi for di nos mes saku sino ta imposibel. 90 porshento di e krèshnan aktualmente lo no a skor ni un seis.”

Soulé a entregá su registrashon i su rapòrtnan nèchi nèchi, pero e no ta mira masha benefisio den e plannan. Segun e, e krèshnan ‘ilegal’ lo bira mas mihó den skondementu. Gobièrnu no tin niun medida di preshon, ku eksepshon di seramentu di e krèsh. Miéntras, si bo pèrdè bo supsidio, lo bo hasi tur loke bo por pa haña i mantené e registrashon ei. Ta un interakshon.”

Treinen
Trustfull ke duna e krèshnan registrá un pèrmit nobo kada aña. Pa medio di monitòrmentu i bai wak den e krèshnan mes, nan ke aserká e krèshnan nobo ‘ilegal’ mésora. “I nos tambe ke yuda nan. Nos ta ofresé treinen pa trese un krèsh na nivel. No t’asina ku un krèsh ku añanan a funshoná bon, di un dia pa otro mester sera.”Probablemente lo duna e promé pèrmitnan ofishal otro luna.

Outor Elisa Koek