Portrèt: Deya Mensche

WILLEMSTAD – E sifra di infekshon ku HIV bou di hóbennan na Kòrsou a subi atrobe. Bou di hóben kurasoleño te 24 aña kada siman ta deskubrí tres te kuater kaso nobo di HIV. P’esei CURA+ HIV/AIDs Support Foundation (CURA+ e Fundashon pa Sosten pa HIV/AIDs) ta invertí mas ainda den informashon i prevenshon bou di hóbennan, manera ku e organisashon di dianan pa tèst den sentronan di bario.

“Bo no por konta ku gobièrnu so pa hasi un pueblo konsiente. Si nos no duna informashon e tabú ta keda eksistí”, Dudley Ferinandus, konsehero di CURA + ta bisa. Gion, un hóben ku tin HIV for di 2015 a eksperensiá esaki djaserka. “Mi tabata biba bai gol. Pero for di dia ku mi sa ku mi ta pashènt di HIV, mi a bira serio.

Un reportahe di Deya Mensche

“Gion ya pa algun tempu tabatin un tosá seku i keintura, ora dòkter a disidí di laga tèst e pa HIV. “Promé ku mi diagnósis mi tabata un hóben aktivo sin prekupashon, ku tabata studia na Hulanda”, e ta konta. E mester a dil ku su diagnósis su so: “mi famia no tabata t’ei pa sostené mi. Esei tabata hopi pisá.”

Segun Gion a kuminsá un bida nobo p’e ora ku el a kuminsá tuma e remedinan. “Pasobra mi ta paga tinu bon, e viro aktualmente no ta detektabel Mi no ke yega e punta nunka ku mi ta haña AIDS. Mi mester apresiá e bida aki.” P’esei e ta yuda CURA+ ku e dunamentu di informashon. “Un diagnósis di HIV no ke men outomátikamente ku bo tin AIDS tambe, por ehèmpel. Esaki ta un asosiashon robes, pasobra AIDS ta e último fase, ora ku e remedinan no ta yuda mas.”

For di yüli di e aña aki CURA+ ta traha huntu ku e sentro di bario Ser’i Papaya pa duna informashon. Ta organisá dianan di tèst na e sentro di bario. Na 2018 nan ke bishitá tur bario di Kòrsou regularmente. “Nos ta kere ku prevenshon ta kuminsá i kaba den bario”, Ferinandus ta bisa.

E grupo di scouting lokal ROANS, pa hóben di 15 te 18 aña, e luna aki den kuadro di Dia Mundial di Aids a haña informashon serka CURA+. Segun coach Enid Statia, kabes di scouting antiano, e direktiva di hóben mes a skohe pa invitá CURA+.

E grupo di scouting a haña un splikashon amplio tokante HIV i AIDS. “Mi ke hasi e tèst i komparíi ku mi amigunan ku nan no tin nodi di tin miedu di e tèst”, e scout Whelton Martina ta bisa. “Ta e intenshon pa e scoutnan kompartí e informashon ku otro hóben”, Natifa Lucas, guia serka ROANS , ta agregá.

Sifranan di HIV
No opstante e informashon di CURA+ i otro instansha na Kòrsou e sifra di kontaminashon di HIV a subi tòg. Segun Ferinandus no ta solamente kontakto seksual ta e problema. “E sifra di kontaminashon a subi pasobra hende a bira mas iresponsabel i no ta tene kuenta mas ku su próhimo. Pueblo mester bira konsiente ku nan mester usa kondon i ku nan mester protehá nan mes”, e ta enfatisá