Portrèt: Extra

Aktor i komediante Eligio Melfor (82) a fayesé. Pa hopi hende, un di e gran héroenan di Kòrsou a bai laga nos. “El a trese hopi inovashon. Ta danki na Eligio hende koló skur na Kòrsou a kuminsá bai Sentro Pro Arte.”

Si bo no tabata bai teatro, lo bo a mir’é den diferente propaganda di televishon na Kòrsou. Tur hende ku konosé kultura i komedia di Kòrsou, sa kon grandi Eligio Melfor tabata ta: aktor, komediante, eskritor, produktor, direktor teatral.. E lista ta largu.

Roland ‘Pachi’ Damon, Dudy Pinedo i Jessica Damon – tres aktor i komediante di taya – ta reflekshoná riba e impakto ku Melfor su bida i logronan tabata tin.

Logro kontra diskriminashon
Por ta algu ku tiki hende ta para ketu na dje, ta ku Eligio Melfor ta un di e hendenan ku a logra pone hinter pueblo bishitá Kòrsou su teatro nashonal, Pachi Damon ta splika.

“E tabata e promé hende kolor skur ku a drenta Sentro Pro Arte. El a kibra e barera pa nos, ku hende kolo skur no por a drenta eiden.”

“Tur e hendenan ku tabata tin mag di drenta, e show por tabata kon bon ku por ta, ta un biaha nan ta pasa bai wak e. Eligio a mustra ku e Sistema di Yu di Kòrsou ta otro: laga e mes un hende bin wak e obra sinku biaha.”

Sin diploma, un talento eksepshonal
Algun obra di Eligio Melfor ku a bira hopi popular ta Beberin, Hari, Humor ku Eligio, Famia Fecunda i Hulanda mi ta bai.

Eligio Melfor kier a bai studia drama na Hulanda, pero su mama no a permití e hasi esei. Segun Pachi Damon, esaki a pone ku Eligio a bira e persona ku e mester a bira.

Pero Melfor a sigui su kurason, mira i hasi loke otro no tabata por. “Kisas si el a bai studia, e no a bira e Eligio di awe”, Pachi Damon ta reflekshoná. “El a keda Kòrsou i mustra nos ku bo mester ta natural i bo mester ta bo mes.”

“Kisas ami ta aktua mihó ku ne, pero e kosnan ku e tabata hasi a poné hendenan bira loko ku ne i asina e ta keda mihó ku mi tòg. Mi por tin tantu diploma di teatro ku mi ke, pero Eligio ta un talento natural.”

‘Loke pasa den komunidat, bo ta mira mesora den teatro’
“Asina Eligio sali, ya kaba hende tabata kuminsá hari”, aktris Dudy Pinedo ta splika. “Den un mundu di tristesa, tabata bon pa bo bai wak Eligio.”

Loke e rolemodel a siña Penido: ‘sea bo mes’. “Eligio a siña nos pa komo aktor bo no bai imitá otro, pero pa kana yega mas ariba. Wak esun ku ta ariba, pa bo kana yega einan.”

Melfor a logra trese inovashon den teatro. “Mashá lihé mes e tabata sa kon pa traha un komedia di kosnan ku tabata pasando n’e momentonan ei, di un forma chistoso.”

Te na ultimo Melfor tabata traha obra di arte
Melfor a yega na e edat di 82 aña; ten a ultimo e tabata skirbi i regisá obra, aktris Jessica Damon (ruman di Pachi Damon) ta konta. Te na ultimo tambe e tabata trese aktualidat den teatro.

“E último obra tabata Karni Kaduká. A surgi hopi konsternashon den komunidat pasobra un komersiante tabata bende karni ku fecha ku a vense.”

Eligio Melfor a nifiká hopi tambe pa Jessica Damon. “E tabata bin wak bo obra. Semper e tabata duna bo un palabra: kon a bai i kiko bo por hasi un tiki mas mihó. E tabata bisa pa duna bo máksimo, pero na mes momento pa bo sea bo mes.”

‘Su morto ta un sla duru’
‘’E morto di Eligio Melfor ta nifiká pa nos un slá duru”, Jessica Damon su ruman Pachi ta bisa. “Nos ta bai sinti falta di un kompetensia sano. Pasobra ora ku mi traha un obra, mi ta Eligio ta bin ku un otro i bo ta trata di bin ku un más mihó.”

Antes nan aya, no tabata tin palabra malu ta skeiru. “Hasi tur kos manera bo ke, sin palabra malu. Esei tabata algu hopi remarkabel di Eligio. Ku su obranan e ta pone tur hende hari sin usa palabra malu i bulgar.”

“Su meta tabata trese e kos, hasi e kos manera pueblo di Kòrsou ta rekonosé su mes den dje. Ku esei e ta ta pone nan hari. El a logra esei t’e na final.”

Rekonosementu

Eligio Melfor a gana diferente premio i kondekorashon.

  • Na 1976 e ta risibí e Premio Cola Debrot, na 2020 e kondekorashon di Krus di Mérito Kòrsou pa loke el a nifiká pa Kòrsou.
  • Na 2021 el a bira Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
  • Un premio grandi ku el a haña, ta na 2007: Arte di Palabra ta otorgá Melfor e Tapushi Literario rekonosiendo su kontribushon na nos idioma Papiamentu.