Danki na mas lès na papiamentu, mihó transporte i trahamentu ku instruktornan nobo, kada bes mas hóben ta hañando nan kaminda pa zeilumentu i windsurf. Eks-kampion mundial Kiri Thode tambe ta hunga un papel importante den esaki: komo role model e ta bishitá skolnan básiko, logrando na inspirá e hubentut. “Ta fantástiko pa mira asina tantu mucha, prinsipalmente lokal, riba awa atrobe. Nos lo tin mester di nan sigur, den futuro!”, Thode ta bisa.
Aña pasá e Nationaal Trainingscentrum Bonaire (Sentro Nashonal pa Entrenamentu di Boneiru) a kuminsá traha pa logra un meta ambisioso: hasi deporte akuátiko mas aksesibel, i his’é na un nivel mas haltu – no solamente pa talentonan hóben, pero hustamente tambe pa muchanan ku nunka a yega di subi awa.
Di lèsnan lòs pa un klup di zeilumentu real
“Dia nos a kuminsá, tabatin un par di mucha ta bin zeilu ora e wer tabata bon,” Monique Meijer ta konta. E ta dosente di gymnastiek i koordinadó di deporte akuátiko via e ministerio hulandes pa Salubridat Públiko, Bienestar i Deporte, i e tin áños ta guia hoben windsurfer na Boneiru. “Awor nos tin kuater grupo hubenil fiho, i entre trinta i trint’i sinku miembro ku ta entrená semanalmente – ku òf sin bientu.”
Ku esei e klup di zeilumentu a bira un asosiashon serio ku tin kontinuidat. For di e aña akí tin un grupo ku ta entrená riba djasabra tambe, pa muchanan por entrená mas pa kompetensianan. “Resientemente un grupo di dieskuater miembro hubenil a partisipá na Regatta,” Meijer ta konta, referiendo na Boneiru su evento anual di zeilumentu, ku ta dura kuater dia. “Esei a duna sierto suspenso, pero a bai masha bon mes.”
Thode komo role model na skolnan básiko
Banda di zeilumentu, windsurf tambe ta eksperiensiando un etapa nobo, parsialmente danki na e eks-kampion mundial Kiri Thode. For di e luna akí e ta bishitá skolnan básiko durante e lèsnan di gymnastiek, pa laga e muchanan sera konosí ku e deporte. “E muchanan ta siña kon un tabla di windsurf ta funshoná i nan por hasi algun ehersisio chikitu”, Meijer ta sigui konta. “Nos ta focus foral riba e skolnan básiko lokal, pasobra nos no alkansando e grupo ei masha bon,” Meijer ta bisa. “Thode ta nan héroe – e ta mustra ku realmente por: aki na Boneiru.”
“Ta hopi dushi pa siña e generashon nobo pa windsurf”, Thode ta bisa di su parti. “Semper mi ker a kompartí mi eksperiensia i talento, pasobra pa ami ta importante pa semper duna algu bèk den bida.”
Muchanan na skol básiko ku tin smak, por inskribí nan mes pa lèsnan grátis serka Thode na Sorobon. “Ta buska nan ku bùs, nan ta haña lès, i ta trese nan bèk. Nos a mira kaba ku nos lo tin ku amplia. E inskripshonnan ta bayendo duru,” Meijer ta bisa.
Atenshon pa aksesibilidat
“E kondishonnan organisatorio konserní ta mihó reglá awor”, segun Meijer. “No ta transporte di skol pa lèsnan di prueba so ta regla, pero tambe pa ora e muchanan ke inskribí nan mes despues.” Banda di transporte, e formashon di mas instruktor lokal tambe ta hasi deporte akuátiko mas aksesibel. “Nos ta ofresé kupo pa stage na hóbennan ku ta studia MBO Sport en Beweging (Deporte i Moveshon). Ideal lo ta si ‘Instruktor di Deporte Akuátiko’ bira un parti integral di e MBO, pero esei lo tuma su tempu,” Meijer ta splika.
For di e aña akí tin un instruktor lokal pa zeilumentu tambe. “Esei ta pone ku por duna lès introduktorio i tambe lèsnan regular di zeilumentu na papiamentu. Aña pasá no tabatin esei, nos tabata hasi tur kos na hulandes ainda.” E kontribushon tambe ta keda abou: 180 dollar pa aña pa zeilumentu i solamente 50 dollar pa windsurf. “I esun ku no por paga eseinan, ta haña sosten.”
Kompetensianan internashonal
Aktualmente Thode ta duna prinsipalmente lès di windsurf pa prinsipiante, pero – meskos ku serka e zeilumentu – tin un entrenamentu semanal tambe pa esun ku ke bai mas leu. “Kada dos luna nos ta organisá kompetensia den awa plat i awa hundu,” Meijer ta konta. “Asina e muchanan por kustumbrá paso a paso ku diferente sirkunstansia, i krese bai pa kompetensianan mas grandi.”
Aña pasá tabatin kompetensianan internashonal na entre otro Aruba, Turkia, Dinamarka, i Merka. Algun mucha di Boneiru a partisipá na eseinan, pero e sentro di entrenamentu ta dirigí su mes prinsipalmente riba e kosnan básiko: formashon di e hubentut nobo i konstrukshon paso a paso di un struktura di kompetensia. “Te ku awor e partisipantenan ei a bai riba nan mes inisiativa, pero nos ke atendé esaki di forma struktural – ku guia i preparashon di e klup.”
Weganan Olímpiko
E ambishonnan ta bai mas leu ku Boneiru. Ta trahando na kolaborashon i interkambio ku klupnan di Aruba i Kòrsou. I, a largo plaso, te asta e soño olímpiko. “Nos tin un pustamentu andando,” Meijer ta bisa hariendo. “Denter di dies aña nos ke un windsurfer boneriano na e Weganan Olímpiko. Djis partisipá lo ta fantástiko.”
Pa awor en enfoke ta riba e hubentut lokal, mas instruktor, i mas kontinuidat. “Si aki sinku aña nos tin dos asosiashon fuerte, ku kada unu sinkuenta mucha ku ta subi awa ku plaser, i ku tin algun evento riba e isla i den eksterior pa traha p’e ku e hubentut, nos lo ta riba e bon kaminda.”
E retonan
E kresementu no ta bai di mes. “Naturalmente bo sa haña bo ku retonan práktiko tambe,” Meijer ta atmití. “Transporte ta un reto, sigur den e temporada di krusero. I hopi instruktor tin empleo fiho kaba.”
Material tambe ta keda un punto di atenshon: e sentro ta skohe konsientemente pa material pa prinsipiante, ya tur hende tin mesun kos, pero pa talento ku ke bai mas leu, esei no ta sufisiente tur biaha. “Tin tantu disiplina – di wave te ku freestyle i slalòm – anto kada un tin mester di otro material,” Meijer ta splika. “P’esei nos ta bai paso a paso. Kisas nos lo por amplia despues, huntu ku spònser- òf skolnan. Ku Thode komo freestyler nos lo por te asta rebibá e disiplina ei kisas.”
Tur ku tur, Meijer ta satisfecho, mirando bèk riba e aña akí. “Nos tin un bon ekipo, un struktura fiho, i nos ta visibel riba e isla. Esei ta un gran paso pa dilanti.”
Komunidat i rekorido di deporte akuátiko
Loke a kuminsá komo un programa di entrenamentu, a desaroyá su mes mas i mas pa bira un komunidat. “Nos ke pa e mucha sinti su mes parti di algu mas grandi,” Meijer ta bisa. “P’esei nos ta organisá aktividatnan sosial tambe, manera partisipashon na e desfile di San Nikolas riba awa, un anochi di pelíkula i eventonan konhunto ku praktikantenan di natashon i polo akuátiko.”
E Rekorido di Deporte Akuátiko tambe lo haña un kontinuashon: lo invitá klasnan pa sigui klínikanan grátis den orario di lès tokante zeilumentu, windsurf i otro aktividatnan akuátiko, den kooperashon ku, por ehèmpel, Greenpeace. “Asina e muchanan no ta siña nabegá solamente, pero nan ta siña di e balor di laman tambe – ku ta eksaktamente loke nos ke logra.”
E Sentro Nashonal pa Entrenamentu di Boneiru ta un inisiativa di eks-deportistanan élite (olímpiko) ku ta traha huntu ku: INDEBON (Instituto di Deporte Boneriano); e ministerio hulandes di Salubridat Públiko, Bienestar i Deporte; Watersportverbond (Aliansa di Deporte Akuátiko) na Hulanda, Sailing Club Bonaire i Windsurf Vereniging Bonaire (Asosiashon di Windsurf Boneiru).