Portrèt: Gijs van den Heuvel

KRALENDIJK – Kolegio Ehekutivo di Boneiru a saka e senarionan di emergensia pa suministrashon di elektrisidat atrobe, awor ku a pone beslag riba e zeta i instalashonnan di Bopec.

E kompania merikano ConocoPhillips asina ke kobra parti di un indemnisashon di dos mion dòler kontra e kompania di zeta di estado venesolano PdVSA.

Bopec, propiedat di PdVSA, ta e úniko suministradó di zeta pa e sentral di elektrisidat di ContourGlobal. E tin un kapasidat di 10 mion barí di zeta. E stòk ku e produsente a paga kaba por usa normalmente i ta sufisiente pa dos siman di produkshon, e kompania ta bisa. Loke ta bai sosodé despues no ta kla. Segun gobièrnu di Boneiru e siman aki ta deliberá ku ConocoPhillips i PdVSA/Bopec.

‘Solushon duradero’
ConocoPhillips na promé instansha ta pone e responsabilidat pa e konsekuenshanan ku e blòkeo por tin pa pueblo boneriano serka PdVSA, ku na 2007 a ekspropiá poseshon ilegalmente. Pero e kompania ta agregá ku huntu ku outoridatnan lokal e ke traha na un solushon pa e problemanan eventual ku por surgi na e isla.

For di kuminsamentu di 2018 a kompilá senario di emergensia pa suministrá kombustibel na ContourGlobal na un manera alternativo. E tempu ei mantenshon Bopec tabata atrasá. Den e dianan binidero Boneiru ta deliberá tambe ku e ministerionan envolví na Den Haag tokante ‘un solushon duradero’.

Beslag na Sint Eustatius i Kòrsou tambe

A pone beslag tambe riba NuStar na Sint Eustatius ku tin un kapasidat di 4 mion barí. I na refineria Isla na Kòrsou tambe e merikanonan ke pone beslag. Bopec i NuStar segun esnan ku por sa na 2017 tabatin mas o ménos 10 porshento di e eksplotashon venesolano, Isla a trese 14 porshento.

E agensia di prensa Reuters ta bisa ku barku tènker di PdVSA ku tabata na kaminda pa e área karibense a haña òrdu pa bai Venezuela bèk. Kreditornan di e kompania di zeta di estado último añanan a yega di pone beslag riba e karga di tènker di zeta mas bia.

Chamber of Commerce internashonal den un kaso di arbitrahe largu tokante nashonalisashon di propiedat venesolano na 2007, riba 25 di aprel a otorgá 2.04 miar dòler na ConocoPhillips. E gobièrno di Hugo Chavez e tempu ei a nashonalisá e poseshonnan di hopi kompania di zeta strañero. Banda di Conoco, Exxon Mobile tambe tin kaso di arbitrahe ta kore.

ConocoPhillips den arbitrahe a eksihí 22 miar dòler serka ICC, pero el a haña 2 miar so. Pasobra Venezuela i PdVSA ta pober i no ta paga, ta pone beslag riba poseshon pafó di Venezuela. Ta posibel ku den e kaso ei ConocoPhillips por asta bende e zeta i e terminalnan.