ORANJESTAD – For di desèmber den Direktie Volksgezondheid ta bisa ku Aruba lo haña un epidemia di Zika. Ta e siman aki numa e direktiva ta rekonosé ku tin un trènt ta subi i ku e kantidat di notifikashonnan lo subi ‘eksponensialmente’.

Kuminsamentu di e siman aki Eugène Maduro di e departamento di Epidemiologia a duna e último sifranan. Ma e ta bisa mésora ku bon mirá e sifranan ta di djaweps siman pasá i ku e siman aki lo bini nobo atrobe. Den publisidat ainda servisio di salubridat públiko no ke papia di un epidemia di Zika, pero fuentenan interno i eksterno ta laga sa ku Aruba ta den dje kaba.

E liña kòrá ta e liña di epidemia pa Zika. Pero e gráfika aki ta bieu kaba.

Epidemia
Maduro ta mustra un gráfika ku e liña di epidemia (liña kòrá). E kantidat di notifikashon di Zika mester surpasá e liña aki pa tres siman siguiente pa por papia di un epidemia, e ta splika, i esaki no ta e kaso ainda. “Análisis ta bisa si ku e kantidat di notifikashon lo subi eksponensialmente te aprel.”

E kantidat di notifikashon di Zika te ku 11 di mart den un tabèl.

E grafik di epidemia no ta klòp ku sobrá di e sifranan representá. E kantidat di notifikashon den e simannan 6 i 7 (febrüari) ta 153 respektivamente 172, e ta mustra den e tabèl. Pero e gráfika pa tres siman ta mustra un kantidat di notifikashon mas abou. Siman 8 ku 104 notifikashon tambe ta representá inkorektamente (hopi mas abou). Si e simannan aki tabata representá korektamente den e gráfika, nan lo a sali riba e liña kòrá di epidemia.

Maduro ta bisa ku tin un retraso den e análisis pasobra nan ta dependiente di datonan ku nan ta haña entre otro di dòkter di kas, hòspital, laboratorio i pashènt. Fuentenan paden i pafó di direktiva ta bisa ku e análisisnan a tarda pasobra no tabatin hende pa hasi nan.

‘Fever rash syndrome’
Te awor a avisá pueblo solamente riba un oumentu di chèns riba ‘íritashon di kútis i keintura’. Sin pone esaki den relashon ku enfermedat di infekshon di sangura, i niun ora mes ku Zika. Ta te 15 di mart numa Volksgezondheid ta bisa ku nan ‘ta trahando duru pa haña sa ta kiko ta e kousa eksakto tras di e ‘fever rash syndrome’. E ta bisa tambe pa promé bia ku tin 27 kaso konfirmá di Zika i 619 kaso sospechoso di enfermedat di sangura na total (Dengue, Chikunguña òf Zika). I ta menta Kòrsou i Boneiru kaminda tin hopi kaso di Zika for di òktober.

Un dia despues Volksgezondheid internamente sa kaba ku a konfirmá 157 kontaminashon di Zika i ku tin kasi 870 infekshon sospechoso di enfermedat di sangura na total. E ta trese esaki pafó te djaluna, miéntras ku entretantu tin sifra nobo kaba di mas o ménos 200 kontaminashon konfirmá. Ademas tin 326 kaso probabel di Zika i 250 kaso ku ta warda riba un konklushon definitivo despues di un di dos tèst.