KRALENDIJK – Mandatario i empresario na Boneiru mester ta alertá riba invershonista ku ta bini ku plan bunita. E isla ta atraktivo pa hende ku ke laba plaka ku a gana ku kriminalidat.

Esaki a sali djamars durante un konferensha tokante spesífikamente e riesgonan di labamentu di plaka via e sektor di propiedat inmóbil. Financial Intelligence Unit (FIU) i Ministerio Públiko (OM) a organisá e konferensha. Ta kalkulá ku na Boneiru tin labamentu di miónes di dòler.

Fiskal mayó Henry Hambeukers a splika pakiko Boneiru ta kore riesgo grandi. “Banda di e desaroyonan ekonómiko general tin diferensha di preis grandi den propiedat inmóbil i aki pa un gran parti tin un ekonomia kèsh. Nos ta un region di migrashon ku atrakshon ekonómiko. Esei ta hasi e riesgo pa Boneiru grandi.

‘Alertá’
E konferensha tabata pa hende den servisio finansiero manera mákelar, banko i notario, pero tambe pa organisashon manera Kámara di Komèrsio, gobièrnu i Kadaster. FIU i OM ker a sinta ‘rònt di mesa’ ku mas o ménos 70 partisipante pa kompartí nan konosementu pa nan bira mas alèrt. Pasobra e deber di raportá un transakshon sospechoso ta bunita pero prevenshon ta mihó ku rastreá despues, segun Hambeukers. “Boso por para e kos ainda, alertá nos, nos no ta ripará di mes.”

Spesialista Michèl Pollé. Potrèt Gijs van den Heuvel

Un di e spesialistanan, lider di proyekto Michel Pollé di e punto di notifikashon propiedat inmóbil serka Servisio di Informashon i Reshèrshi Fiskal (FIOD) ta ilustrá e práktikanan di labamentu di plaka ku ehèmpel. Si un kriminal ke hinka su plaka den e ekonomia legal ‘por ehèmpel e ta hasi manera e ta gana masha hopi plaka ku su kompania’. Propiedat inmóbil ta un bo manera pa hasi esaki.

Siudadano tambe ta víktima
“Siudadano tambe por haña molèster di esaki”, Pollé ta bisa. Asina por ehèmpel konkurensha por kibra un negoshi pasobra un kriminal ta bende e mésun produktonan pa preis hopi mas abou. “Despues ta e so a keda komo úniko i e ta subi e preisnan pasobra no tin konkurensha mas. Esei ta malu pa ekonomia lokal.” Ademas tin e riesgo ku un hende asina ta haña poder polítiko. Na un dado momento no por haña sa mas ta di unda e plaka a bini.

Fiskal mayó Hambeukers ta spera ku e konferensha a hasi mandatario, empresario i trahadó den servisio konsiente di e riesgonan. “Si un invershonista bin bisa ku e ta bai hasi e isla mas bunita i krea empleo, naturalmente bo ta yam’é bon biní. Pero si ta bon, gobièrnu ta djis puntra tambe ta ken e ta i di unda e plaka a bini.”