Portrèt: José Manuel Dias

WILLEMSTAD – Durante e último dos aña e aktividatnan komersial entre Kòrsou i Venezuela inkluyendo refinashon di petroli a bai atras ku mas di 50 porshentu. E volúmen komersial a baha di 2.2 milyard florin na 2015 pa algu ménos ku un milyard florin na 2017. Esaki ta sin konta e efektonan di e embargo komersial ku presidente venezolano Nicolas Maduro a imponé riba Aruba, Boneiru i Kòrsou dia 5 di yanüari último i ku ketu bai ta vigente.


Outor José Manuel Dias

Asina ta sali na kla for di un rapòrt ku minister Steven Martina di Desaroyo Ekonómiko a laga traha riba e impakto ku e situashon na Venezuela tin riba nos ekonomia. “Si e produkshon abou di refineria Isla mester perdurá, esaki lo tin un impakto negativo di alrededor di 500 mion florin riba e Produkto Interno Brutu (GDP) di Kòrsou”, Matina a duna di konosé. Te ku algun siman atras refineria Isla tabata drai apénas riba 30 porshentu di su kapasidat di produkshon.

Stòk pa tres luna
Entretantu e planta Crude Distiller 3 (CD-3) ta bèk den operashon i por produsí sufisiente kombustibel pa mantené un stòk pa tres luna. “E produkshon sinembargo no ta surpasá 60 porshentu i ta keda delikado pa motibu ku e planta di Curacao Refinery Utilities (CRU) no ta entregando sufisiente vapor”, Henny Cornelia bosero di Refineria Isla ta alertá.
Curaçao Ports Authority (CPA) i Kompania di Tou Kòrsou (KTK) ta e empresanan ku mas ta keda afektá direktamente pa e produkshon abou di refineria Isla. Den un situashon normal e impakto di Refineria Isla riba nos ekonomia ta entre 16 pa 20 porshentu.

Suministro di krudo
Te ku aworakí e embargo venezolano no ta afektá suministro di krudo pero e senario aki por kambia mirando e kambio di posishon di gobièrnu venezolano. Promé minister Eugene Rhuggenaath ta konfirmá ku e motibu real di e embargo venezolano ta e sanshonnan di Union Europeo i no e problema di kontrabanda di oro manera inisialmente a bini dilanti. “Aworakí Venezuela ta bisa ku tanten tin sanshon nan ta mantené frontera será”, Rhuggenaath ta bisa.

Plan di kontingensia
Entretantu gobièrnu di Kòrsou a instruí Curoil i Refineria di Kòrsou (RdK) pa traha riba un plan di kontingensia den kaso ku refineria Isla stòp di entregá kombustibel. E plan ta enserá ku Curoil ta kuminsá hasi trámitenan pa kumpra kombustibel riba merkado internashonal i ta sòru pa tin sufisiente reserva. Curoil lo hasi uso di un asina yamá ‘floating storage’ i tambe di sierto tankinan riba tereno di refineria pa almasená e reservanan di kombustibel.

Ta gobièrnu su intenshon pa ni maske Venezuela stòp di entregá krudo na refineria Isla, pa mantené e refineria den operashon usando krudo di otro fuente. Pero pa esaki por kristalisá no solamente PDVSA mester duna su koperashon pero tambe mester buska un operador ku ta dispuesto pa ópera e refineria den un periodo transitorio te ku 2019. Promé minister Rhuggenaath ta konfirmá ku a hasi petishon na Shell pa yuda buska un partner stratégiko pa operá refineria Refineria tantu pa largu plaso komo pa e periodo transitorio denominá komo ‘early step in’.