Portrèt: EenVandaag

HILVERSUM – E echo ku mayoria di hende den e pènel di opinion di e programa hulandes EenVandaag ta haña ku no mester adaptá nòmber di kaya di ‘héroe di laman’, no ta straña aktivistanan. “Mayoria hulandes no tin niun idea di nan historia”, Leroy Lucas di Kòrsou bibando na Utrecht ta bisa.

Lucas na Hulanda ta lucha kontra e honramentu di héroe di laman ku den tempu di sklabitut tabata kulpabel di asesinato masal i trafikashon di esklabo. Asina djárason na Utrecht el a partisipá tambe na e programa di televishon ‘De Stelling van Nederland’(e ponensia di Hulanda, trad.).

De Stelling van Nederland

E programa ta un inisiativa di EenVandaag. Den e transmishon di djárason ‘hulandesnan normal’ a diskutí na Utrecht bou di guia di Jort Kelder tokante e ponensia: ‘Nos mester ta orguyoso di nos idioma, nos tradishonnan i nos pasado’. Un sondeo bou di 28.000 hende di e Pènel di Opinion di EenVandaag tabata forma e kondishon faborabel pa e debate.

‘Un bon inisiativa’, Lucas ta haña. Ta opvio ku tin un falta di konosementu bou di hulandesnan tokante nan mes historia i ku un sondeo di opinion asina esaki ta sali na kla penosamente. Pasobra mi no por imaginá mi ku e hendenan lo a vota meskos si nan tabata na altura di e atrosidatnan di hopi héroe di laman hulandes.” P’esei Lucas ta boga pa ‘papia mas, i mas edukashon’.

‘Laga nos stòp ku e hipokresia aki i djis ta orguyoso di nos historia’ – Pènel di Opinion di EenVandaag

Pero e pregunta ta si ‘papia mas tantu’ tin sentido. For di e sondeo di opinion di EenVandaag a sali tambe ku mayoria di hende ta haña ku e diskushon a pasa su meta forbei. EenVandaag a haña reakshon manera: Laga nos stòp ku e trasteria aki i laga nos ta orguyoso di nos historia.”

Of: No mester kita páginanan pretu, mester siña di nan” I: “Anto te na unda ta para? Pa midi Alexander Grandi, Julius Caesar i Napoleon ku e midí di awendia ta lokura kompleto!!!”

Na Urk komo protesta asta konseho munisipal a disidí pa den un bario nobo duna e kayanan nòmber di ‘héroenan di e pasado kolonial’, preferiblemente héroe marítimo.

‘Pa nos no tin diskushon si ta rasismo si òf nò: ta rasismo’- Grupo di Akshon De Grauwe Eeuw

E redakshon di EenVandaag a invitá tambe e grupo di Akshon De Grauwe Eeuw (Siglo Shinishi, trad.)pa bini e transmishon pero nan a nenga. “Pa kuminsá nos no ta partisipá pa motibu di Jort Kelder su ekspreshonnan rasista i seksista”, e grupo di akshon a laga sa.

Tampoko e grupo di akshon no ke partisipá ‘na un diskushon ku solamente ta prolongá e status quo’. “Hende espesialmente ke diskutí i disidí pa un grupo chikí kiko ta rasismo òf laga. Pa nos no ta un diskushon si ta rasismo si òf nò: ta rasismo.”

De Grauwe Eeuw

Grupo di Akshon De Grauwe Eeuw regularmente ta den publisidat ora ta trata di nòmber di kaya òf estatua kontroversial. Asina De Grauwe Eeuw a hasi un petishon urgente na Rijkswaterstaat pa kambia nòmber di Coentunnel. Tambe e grupo di akshon a hasi denunsio kontra e tèmpel di muzik pòp TivoliVredenburg, pa motibu di un fiesta ku e tema kòbòi i indjan. Pa motibu di tur e akshonnan aki regularmente e grupo di akshon ta haña menasa.

Meskos ku Lucas, De Grauwe Eeuw no ta sorpresá pa e resultado di e investigashon di opinion di EenVandaag. E grupo di akshon no ta duna falta solamente na un falta di noshon históriko sino tambe na ‘un rasismo profundamente ankrá’ den komunidat hulandes.

“Nunka nos no tabatin e speransa di por kambia henter komunidat hulandes. Pa nos berdaderamente e intenshon tabata pa krea konsientisashon bou di espesialmente gruponan marginalisá i ku nan por duna nan opinion. Esaki entretantu ta sosodiendo hopi, pa loke ta esaki nos mishon ta eksitoso kaba.”

Lucas tin poko mas speransa: “Hende na un dado momento ta bira konsiente di e páginanan pretu di historia di nos patria, ku ta pone ku nan no ke ni biba den un kaya ku su nòmber ta di un hende ku ta responsabel pa masakre di pueblonan. Pero esei ta kosta tempu.”