Portrèt: John Samson

DEN HAAG – Aruba, Kòrsou i Sint Maarten ta haña un fiansa barata pa kubri e seis simannan binidero. Esei minister Raymond Knops (Relashonnan den Reino) a partisipá despues di Konseho di Minister di Reino.

Ku un fiansa di emergensia di Den Haag e gobièrnunan di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten por pèrkurá pa tin sufisiente sèn den kaha di estado pa tene gobièrnu aktivo. Ku esaki por ehèmpel por yuda míles di habitante tambe ku un entrada.

Ku e desishon aki Knops pa un gran parti ta sigui e konseho kontroversial di e kolegionan di konseho Cft i Caft. Te aki dos aña e islanan mester kuminsá paga bèk. Hulanda no ta pidi interes tampoko pa e fiansa.

Konseho kontroversial

Cft (Kòrsou i Sint Maarten) i CAft (Aruba) ta konsehá minister Knops pa sostené e islanan den forma di un fiansa. E konseho a bira kontroversial ora tres miembro di e komishon di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten e siman aki den un karta ekstensivo a distanshá nan mes di e konseho ei.

Segun nan tres e konseho ta tene muchu poko kuenta ku ‘e seriedat di e situashon den e paisnan karibense’ i ‘e konsekuenshanan sosial i ekonómiko di e krísis’.

Tambe e miembronan di e komishon ta haña ku e konseho ta ignorá ‘e pensamentu di solidaridat di e statüt di Reino Hulandes’. P’esei nan ta konsehá pa kambia un parti di e sosten den un donashon.

‘Mi ta kontentu ku loke tin riba mesa? Nò, pero di tur manera ta un kuminsamentu’
-Guillfred Besaril minister plenipotensiario di Aruba

E islanan ta reakshoná mas optimista. “Riba término korto nos por hasi algu si na e nesesidatnan sosial. Tin un perspektiva pa e temporada binidero”, minister plenipotensiario Anthony Begina di Kòrsou ta bisa.

“Mi ta kontentu ku loke tin riba mesa? Nò, pero di tur manera ta un kuminsamentu” Guillfred Besaril minister plenipotensiario di Aruba ta bisa.

“Nos ta masha bon na kaminda kaba ku sosten na pueblo kaminda ta nesesario. Ku e medidanan aki nos por hasi mas lihé i trata mihó”, representante di gobièrnu Carol Voges di Sint Maarten ta bisa.

Negoshashonnan pa e lunanan binidero ta kuminsá
E simannan binidero lo tene kombersashonnan tokante e término largu. E islanan ta bisa ku nan mester di sentenar di mion èkstra, pasobra e ekonomia a kai den otro pa motibu di e krísis di corona. Ku esaki nan ke trata di tene kompanianan riba pia i por lo pronto laga sigui paga e entradanan.

Knops ke mira reformashon
Gabinete hulandes ta haña ku e islanan despues di e seis simannan ta na turno, pa medio di mas reformashon i ekonomisashon.

“E krísis aki ta prueba ku e defensa finansiero di e islanan ta masha vulnerabel”, Knop ta bisa. “Awor ta e krísis di corona, i un be tin un otro krísis atrobe. Laga nos no spera, pero esaki por sosodé djis numa i bo mester prepará pa esaki si.”

Donashon òf nò?
P’esei e gobièrnunan di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten ta spera fervientemente riba un donashon di Hulanda, pasobra nan ta teme ku di otro manera e islanan lo no logra finansieramente. Mester paga e interesnan riba e debenan ku tin kaba tambe.

Hulanda no ta ekskluí un donashon mas, ounke e siman aki delantá Cft a deskonsehá esaki.

“Aki dos aña semper bo por disidí kiko e pais a hasi pa reformá. E ora ei pa un parti aun bo por hasi esaki den forma di un donashon, eventualmente”, minister Knops a bisa. Mi no por antisipá riba esaki ni mi no ke tampoko.”

Isla den lockdown, desempleo enorme

• E islanan ta sufri hopi di e plamamentu mundial di corona. kasi tur isla aktualmente ta den un lockdown total. Dies mil hende a pèrdè nan trabou kaba pa motibu di esaki

• Aruba tin mag di fia 42,8 mion florin arubano (mas o ménos 21 mion euro) di Hulanda sin interes.

• Pa Kòrsou e fiansa ta 177 mion florin antiano (mas o ménos 90 mion euro)

• Sint Maarten ta haña un fiansa sin interes di 50.2 mion florin antiano (mas o ménos 25 mion euro.

• E fiansanan ta pa e pèrdèmentu di entrada i mantenshon di trabou pa e seis simannan binidero.