Portrèt: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – “Enseñansa no por keda asina despues di e krísis di corona. E mester bira digitalisá i personalisá”, e minister di enseñansa arubano Rudy Lampe ta haña. Pero esaki ta resultá di ta un lucha formal pa alkansá pasobra promé ku e krísis e isla a kaba di kuminsá algun proyekto di pilot.

Ora ku djabièrnè 13 di mart gobièrnu a sera skolnan, dosente di kímika Marcia Lopez mésora a kuminsá ku tur sorto di programa pa por duna lès na distansha. El a paga tambe pa haña upgrade.

“Nada no tabata obligatorio direktamente di e skol. Pero hopi dosente mes a kuminsá tuma inisiativa. Ami mes tabatin un tiki suerte serka un mal suerte: tres aña pasá ora mi a sker un múskulo den mi skouder, mi a kuminsá digitalisá tur mi lèsnan. I asina awor ta mas fásil pa duna lès online.”


Kico alumnonan ta haña di lès online?

Lopez ta bisa ku dunamentu di lès online ta difikultoso. Tantu pa dosente komo pa alumno. “Ta mas kansansio ku pa para dilanti klas. Mi sa haña problema ku mi nèk. Por lo demas mayoria di e alumnonan tin solamente nan telefon pa sigui lès i esaki no ta ideal. Tambe mi tin alumno di èksamen final ku no tin wifi, ke men ku nan no por sigui niun lès online.”

‘Asta ta menasá di paga ménos salario si nan no duna lès online’ – Bònt di dosente Simar

Bònt di dosente Simar ta bisa ku nan ta haña keho di dosente ku e direktivanan di skol ta pone preshon riba nan pa duna lès online. “Asta ta menasá di paga ménos salario si nan no hasié. Pero no ta tur dosente ta ekipá pa duna lès online.

Direktiva di Enseñansa kuminsamentu di aprel a start un enkuesta bou di skolnan pa haña un mihó bista di kon e enseñansa di distansha ta bai den práktika. “Ke men unda tin defekto i unda tin nesesidat di sosten”, John Hessen, inspektor-general di enseñansa, ta splika.

E deadline tabata 6 di aprel i a prolong’é te 14 di aprel. Pero awe a sali ku ainda tur direktiva di skol no a manda e lista di pregunta bèk. “Ke men i imágen no ta kompleto ainda”, segun Hessen.

Ke men pregunta manera kuantu mucha no por a haña lès for di 13 di mart, gobièrnu no por kontestá ainda. A prolongá e seramentu di skolnan pa motibu di corona te 11 di mei. E èksamennan di skol ku ta kuminsá 4 di mei lo sigui i esakinan si por tene na skol.

“A palabrá ku ta hasi mas tantu posibel online”, minister di enseñansa Lampe ta bisa. “Si akaso esaki no por, por tuma èksamen na e skol aki. Pero sí ku medida di prekoushon manera distansha sosial.”