Portrèt: M’a fada di keda lucha”- Fuente: Zaneta Panneflek

DEN HAAG – Un grupo di studiante di Kòrsou ta kore e riesgo di pèrdè nan lugá di biba na Hulanda. Posiblemente ta trata di desena di studiante ku apénas tin un aña na Hulanda bou di guia di finansiadó di estudio SSC. No ta prolongá nan kòntrakt di hür.

Chanté (23) na Amsterdam no por drumi mas anochi. Huntu ku 200 otro studiante di promé aña na kuminsamentu di aña di estudio el a poderá Stichting Studiefinanciering Curaçao (SSC) pa hür un kamber na Hulanda. Esaki lo tabata pa un aña.

Sufisiente tempu segun SSC pa haña un otro kamber. “Pero na Hulanda nos ta topa un merkado di kas pèrtá, lista di espera, limitashon finansiero i awor tambe e krísis di corona”, e studiantenan ta bisa.

SSC mes ta mustra tiki komprenshon. E organisashon no ta mira pakiko e studiantenan di Kòrsou aktualmente ta pasa malu, ta e reakshon. “Pasobra e hürmentu di e kamber ta sigui digitalmente.” Ta remarkabel ku e kòntraktnan di hür di diferente studiante internashonal sí a prolongá pa motibu di e krísis di corona.

Studiante kurasoleño èkstra vulnerabel pa motibu di e krísis
E studiantenan ta haña ku SSC no por nenga e impakto di e krísis di corona i nan posishon vulnerabel. “Nos no tin niun hende aki. Nos no tin netwerk, no tin famia ku por yuda nos i nos no tin forsa finansiero. Nos ta bini na remarke ménos fásil pa kas na Hulanda. P’esei SSC tin un monopolio riba nos.”

Chanté ta trata pa huntu ku otro studiante di promé aña pidi yudansa riba diferente manera. “Mi tin masha strès di esaki”, e studiante di promé aña ta konta miéntras ku e ta trata di dominá su lágrimanan. “Pa haña debe pa motibu di un estudio ta pisá kaba. Pa no alkansá e aña òf pa bo mester stòp pasobra bo mester buska kas i muda ta kousa mas debe. Hopi di nos ta tristu i ta lucha ku keho di salú.”

Riba e strès di kas tambe ta bini e prekupashon pa famia i sernan kerí na nan isla. Kòrsou ta den un krísis ekonómiko profundo for di e brote di corona. “Si e moneda devaluá e kompensashon finansiero di e mayornan ta bira ménos”, Chanté ta konta.

“Nos a dirigí nos na SSC i a splika e situashon. A lo ménos no a ferwagt komprenshon serka un organisashon kurasoleño. Ku nan ta bira lomba pa nos i no ta pensa riba nos bienestar ta hasi doló.”

SSC: e studiantenan tabata sa den kiko nan lo a haña nan mes

Krísis di corona òf laga, segun un bosero e studiantenan tabata sa bon bon ta den kiko nan tabata hinka nan mes. Esta ku despues di e promé aña nan mes mester a buska kaminda pa biba.

Ke men, no ta debí na e propio preparashon di e studiantenan? “Ta algun luna promé ku nos a sali for di Kòrsou numa nos a tende di e nesesidat di inskribí serka e plataformanan di hür pa motibu di e tempunan di espera largu”, e studiantenan kurasoleño ta bisa. “Studiante hulandes asina tin un adelanto, pasobra hopi bia nan a inskribí for di edat di 16 aña. Asina e torneo no ta igual.”

“Esei SSC no por yuda” ta e reakshon di e finansadó di estudio. Chanté i otro studiante di promé aña lo mester sali for di nan kambernan. “Pasobra SSC a reservá nan kambernan kaba pa e grupo di studiante nobo ku ta yega fin di yüli, lástimamente nos no por duna prolongashon na e studiantenan ku t’ei kaba.”

E problema tin añanan ta sigui numa, sin solushon
SSC ta rekonosé ku nan tin di hasi ku un ‘problema ku ta bini bèk kada aña’, ku nan no tin solushon p’e. “Kon grandi e problema ta bou di e studiantenan karibense mi no sa”, segun un bosero.

“Chokante’, Chanté ta haña. “E studiantenan di promé aña ku pronto lo sali pa Hulanda aworó lo pasa den mesun kos òf pió ku nos aworakí. Nos ta mira ku pa otro studiante strañero na Hulanda sí ta regla tur sorto di kos. Pakiko no pa studiante di Kòrsou?”

Ora puntr’é e representante di gobièrnu di Kòrsou ta laga sa di ta na altura di e situashon, pero e ta mustra riba e organisashon di ehekushon responsabel SSC.

Debe di estudio èkstra ta inevitabel

E úniko opshon na e momentu aki ta parse di ta e sektor liber pa hür. Pero Chanté i su kompañeronan di mala suerte te aworakí no por a haña kamber ku nan por paga ku nan fiansa di estudio mensual. “E merkado di kas ta masha pèrtá, ku preis di hür haltu. Banda di esaki e hürdónan ta pidi un bòrg di dos bia e hür.”

“I e mésun luna ei bo ta paga tantu e hür di bo kamber bieu komo e hür di bo kamber nobo.” Na SSC bo por fia solamente un luna di hür dòbel, si studiante pidi esaki dos siman delantá. Un debe èkstra ku e studiante kurasoleño no ke tuma. Chanté no sa di unda e ta bai saka e sèn, sí e haña un kas.

Tokante Chanté

Chanté (23) a bini Hulanda na 2019 for di Kòrsou pa studia Nutrishon i Dietétika na Hogeschool van Amsterdam. Na nòmber di otro studiante kurasoleño ku tambe ta pèrdè nan kamber e ta hiba palabra. Esaki ta pas tambe serka su lema di bida: “Pa por nifiká algu pa otro hende.”

“Mi ta haña importante pa forma mi mes di tal manera ku mi por duna un kontribushon na e drechamentu di independensia individualista di hende i e dependensia mutuo di naturalesa.”