Portrèt: Tweede Kamer

DEN HAAG – Gabinete hulandes tin pèrmit pa pone mas ‘kondishonnan severo’ na dunamentu di fiansa di emergensia pa Aruba, Kòrsou i Sint-Maarten e lunanan binidero. E demonstrashonnan, petishonnan i e kantidat di karta no por kambia e pensamentu di Tweede Kamer.

E impakto di corona ta ‘enorme’ i e islanan falta perspektiva, sekretario di estado Raymond Knops (Relashonnan den Reino) ta bisa Kamer djárason. “Tin dies mil hende a pèrdè trabou, hende ta insigur tokante nan futuro. Turismo a para. E entradanan ta seka.

Henter Tweede Kamer ta konvensé ku esaki ta e momentu pa e islanan ‘reformá hopi’. Tambe di un manera ku na final gobièrnu ta haña mas sèn ku ta drenta ku sèn ku e ta saka.

“Tin diferensha di entrada di hende masha grandi i ta paga muchu tiki belasten”, segun Knops. Mester baha e salarionan kumbre, mester reformá servisio di impuesto, e ekonomia mester bira mas diverso ku solamente turismo òf industria di zeta. Segun Knops tur ta ‘kos ku masha dia mester a tuma lugá.’

E hòmber chikí mester sakrifiká i esun grandi nò?

Na Kòrsou último siman tabatin demonstrashon ku a kondusí na disturbio i kimamentu pasobra por ehèmpel kuedó di shushi tambe mester entregá. Den Haag ke pa e pakete di kondishonnan di labor di tur ámtenar baha ku un total di 12,5 porshento.

Asombro den Tweede Kamer ora sali ku (ainda) ta tene konsiderashon ku ámtenar kumbre ku ta gana sentenáres. Esei Knops ta bisa komo kontesta na miembro di Kamer Van Raak di SP. D66, GroenLinks i PvdA ke e garantia ku e ‘kondishonnan severo’ lo no toka e pòtmòni di mas chikí. Pero ta gobièrnu di Kòrsou mes ta skohe esaki, Knops ta bisa.

“Nan tin e eskoho di desvia di esaki pa medio di karga e skalnan mas haltu mas tantu. Lo mi tuma kontakto mas aleu ainda ku e paisnan.”

Promé minister Rhuggenaath ta bisa ku no a kai un desishon definitivo i ta spera di yega na un akuerdo ku e sindikatonan tokante e manera ku ámtenar lo mester entregá.

Hulanda ta primintí habitantenan di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten ‘perspektiva’.

E sekretario di estado ta bisa ku el a tende e prekupashonnan di e islanan i ku e ta komprondé nan. Na nòmber di gabinete hulandes e ta primintí e habitantenan di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten ‘perspektiva (ekonómiko)’ pa troka pa sakrifisio.

‘E añanan binidero’ lo tin miónes di euro ta bai e islanan, pero e ora ei nan mester bai di akuerdo si ku tur deseo di Den Haag. “Solamente si Hulanda para garante e añanan binidero ku hopi sèn hulandes, nos por bai pa un resultado i un bon futuro pa e paisnan”

“Esaki ta pidi sakrifisio i liderasgo. I den nos kaso esaki ke men pone kondishon”, Knops ta bisa. “No tin espasio mas pa sigui posponé. Pasobra si nos hasi loke nos tabata hasi, nos lo haña loke nos tabatin: muchu poko resultado i relashonnan difikultoso.”

 

E islanan por konta ku ayudo di emergensia kon ku bai bini
E petishon pa pakete di kuminda lo oumentá si ekonomia no lanta bèk lihé, asina ta teme. Atrobe gabinete ta sigurá ku tur forma di ayudo di emergensia lo bini sigur. Tambe si e islanan na un dado momento no bai di akuerdo (mas) ku e eksigensianan hulandes a kambio di mas fiansa di emergensia.

Knops a bisa djárason ku e ta mira e islanan den Reino ‘manera famia’ meskos ku su kópartidario Miembro di Kamer di CDA Chris van Dam.


‘Orguyoso i kontentu’ ku ayudo na e islanan

CDA, VVD i SP ta ‘orguyoso i kontentu’ ku e manera ku te awor for di Hulanda a ofresé ayudo na e islanan. Entre otro ku ayudo di emergensia di míles di pakete di kuminda (16,5 mion euro), e empeño di Defensa pa mantené òrdu i ayudo médiko den e lucha kontra e vírùs di corona.

Karta abierto na Hulanda no ta kai bon

VVD, SP i CDA no ta mira nada den e karta kaminda 25 prominente ta skibi ku Hulanda ta pone eksigensia muchu severo. E ayudo (finansiero) mester sosodé ku un kurason mas kaluroso. “Nèt manera aktualmente no t’asina!”, e miembro di VVD André Bosman ta bisa.

“Ta e representantenan di tur e kompanianan ei ku ta probechá di no paga belasten i ta laga e hendenan aya na kaya”, e miembro di Kamer di SP Ronald van Raak ta bisa. Bankero i fiskalista ku a skibi e karta tambe ta haña un puña: “nan tur a bira masha riku na Kòrsou, ma nan no a duna nada bèk’.

Si ta na VVD, PvdA, i SP, komersio hulandes mester bai koperá ku Kòrsou. “VNO-NCW mester kuminsá paga ku invershon den e islanan”, segun Bosman (VVD).

Buska plaka i tres’é aden
VVD ke usa Fiscale Opsporings en Inlichtendienst (FIOD, Reshèrshi fiskal) pa buska sèn di gobièrnu ku a ‘disparsé’ na e islanan. “Unda e sèn a keda ku a disparsé bou di Gerrit Schotte [èks promé minister di Kòrsou, red]? Desenas, sentenar di miónes.

Segun sekretario di estado Knops Hulanda ta para kla pa yuda den kobramentu di e sèn di belasten, pero e islanan mes mester pidi esaki. “Nos tin e ekspertisa i por yuda ku esaki. Aki nos sa kometé eror, pero nos a siña tambe di esaki.”

D66 ke pa polítika hulandes ekspresá mas konfiansa den e islanan i lo koperá mas tantu. “Mi ta kere ku nos por nifiká hopi mas tantu pa otro”, Knops ta konfirmá. “nunka ainda mi no a ninga un petishon”.