Portrèt: Direktor Sean Lalani di Eagle LNG, minister Glenbert Croes i direktor di WEB, Serapio Wever/potrèt: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – Partido di koalishon Raiz ta eksihí un investigashon di e dil kontroversial di gas ku Aruba su úniko produsente di awa i elektrisidat WEB a firma ku e kompania merikano Eagle LNG pa un temporada di 20 aña.

Tantu e dos ministernan komo parlamentario di e partido ta bisa ku despues di deliberashon anterior ‘unánimemente a disidí ku mester a posponé e firmamentu di e kòntrakt te ora un investigashon profundo a tuma lugá’.

Ora despues a pone minister di energia Glenbert Croes di e partner di koalishon MEP na altura di esaki, el a kontestá ku a firma e kòntrakt kaba i ku e ‘firmamentu festivo’ di awe tabata simbóliko, RAIZ a bisa.

‘A firma e kòntrakt kaba, firmamentu festivo di awe tabata simbóliko’-RAIZ

E firmamentu ei tabata awe meinta na San Nicolas den presensia di hopi prominente di MEP, pero tabata remarkabel ku RAIZ no tabata tei na loke minister Croes a yama un evento históriko. E mandatario a rekonosé despues sí durante e konferensia di prensa ku ‘tin un diferensia di opinion’ ku nan partner di koalishon.

Dilanti prensa i públiko ku por a sigui tur kos live, a hasi manera ku ta na e momentu ei numa e partidonan a firma.

E ministernan i frakshon di RAIZ

Diferente for di loke a palabrá den programa di gobernashon
Anochi mas lat RAIZ ta manda un notisia pa media den kua pues e polítikonan ta ekspresá nan malkontentu ku e dil di gas. E partido ta enfatisá ku den e programa di gobernashon a palabrá ku MEP ku hidrógeno ta bira e energia di futuro i ku ‘e dil di gas aki ta bai kontra esaki’.

Tambe e ta kritiká severamente e falta di transparensia i e no ta komprondé pakiko un kòntrakt di un tamaño asina no a pasa konseho di minister promé i no a komprob’é den parlamento.

No transparente
Prensa tambe ta keha di falta di transparensia. Ret Karibense a pidi mas bia pa por mira e kòntrakt òf hañ’é. Minister di Energia Croes ta kontestá ku e mes no konosé e kontenido di e kòntrakt i ku e no tin e tampoko. “Pero si parlamento pidi, lo mi hasié disponibel.”

Eagle LNG tampoko no ke bisa nada ku eksepto ku nan lo invertí ‘sentenar di mion te ku sigur 1 miar dòler’ den e infrastruktura di gas na Aruba.

Dilanti prensa i públiko a hasi manera e firmamentu di e dil di gas a tuma lugá e momento ei – potrèt Sharina Henriquez

Serapio Wever, kende tabata presidente di e konseho di supervishon di WEB pa despues direktor temporariamente nombrá, tampoko no ta bisa nada tokante kuantu nan ta bai paga na e kompania merikano. Ni kiko e konsekuenshanan lo ta pa e konsumidó arubano. Sí e dil ta nifiká, e ta informá, ku e fábrika mester hasi un invershon di 40 mion florin pa kambia di gasolio i disel pa gas.

Úniko kos ku Wever ke bisa tokante e balor di e kòntrakt ta: “E ta komparabel ku loke nos tin awor pa zeta.”

Aruba tabata importá kombustibel pa un balor di 250 te 300 mion florin arubano pa aña pa uso lokal na 2019. Esei Ret Karibense por a detektá for di un dokumento di maneho konfiabel. Si e balor, manera Wever ta bisa, ta komparabel, e kompania merikano ta gana vários miar (di florin) na e dil.

Sigui negoshá
Awor ku Eagle LNG tin e dil di gas eksklusivo ku WEB, esaki ke men ku e ta sigui ku e negosiashonnan ku un otro kompania di estado, RDA. “Sino esaki lo no a sosodé”, Paul Smith ku ta manehá e proyekto di gas pa e kompania merikano ta bisa.

RDA, (Refineria di Aruba) ta manehá e terenonan di e refineria será i riba kua Eagle LNG ta bai konstruí e sentral di gas. E kompania merikano ta bisa ku e lo invertí mas ku 100 mion dòler den e pipa ku mester hala bai WEB.

No tin regla
Kiko esaki ke men pa e habitantenan den besindario i medio ambiente, no ta konosí. E kompania ta bisa sí ku e lo tene su mes na tur legislashon lokal. Pero e problema ta ku ta falta e lei i reglanan nesesario pa e sektor di energia. I e minister di energia ta atmití; nan mester lanta un Direktiva di Asuntunan di Energia ainda.

E direktiva aki lo bira un instansha independiente di regla pa e sektor di energia, asina tin pará den e plan di enfoke. Tur esaki ta di spera ku lo ta kla na 2025, pero WEB i Eagle LNG ke kuminsá na 2024 kaba.