Portrèt: MFK

WILLEMSTAD – Èks promé minister Gerrit Schotte (MFK) kuminsamentu di e luna aki via medionan sosial a apelá na pueblo di Kòrsou pa yud’é ku donashon. E mester di 1.8 mion florin antiano pa keda for di prizòn. Diferente èks minister ta haña ku e akshon ta daña e imágen di Kòrsou.

Entre tantu el a laga sa ku e fecha límite pa haña tur e plaka promé ku 12 di mei por lo pronto no ta sigui pasobra parse OM ta habrí pa un areglo di pago. Di repente siman pasa a blòkia su kuenta di banko serka ORCO Bank. Entretantu a habri kuenta provishonal na New York i Brussel kaminda hende por depositá nan donashon.

‘Akto di desesperashon’
“Un akto di desesperashon”, asina Etienne Ys, èks promé minister di Antia Hulandes (2004 i 2006) pa PAR, ta yama e akshon di Schotte. “Pidi sèn pa por paga bo but no ta un krímen. Pero e lo trese pregunta sí, si e sera e suma enorme ei riba término kòrtiku.”

Formashon di sierto imágen
Un otro èks promé minister di Antia Hulandes, Maria Liberia-Peters (entre 1984 i 1986 i entre 1988 i 1994) pa PNP, ta di opinion ku e akshon di Schotte ‘no tin nada di hasi ku e funshon òf èks funshon di promé minister’. Mi mama ku ta di desendensia sabano semper a bisa nos: ‘Every pot sits on their own bottom’”.

Suzy Camelia-Römer, promé minister di Antia Hulandes na 1993 i entre 1998 i 1999 pa PNP, tambe ta reakshoná. Na promé lugá e ta haña e situashon fèrfelu pa Schotte. Pero na mes momentu e ta remarká ku e asuntu ta duna Kòrsou un imágen negativo.

Camelia-Römer ku entretantu tin su mes partido polítiko PIN, ta bisa ku ‘den wowo di pueblo ta keda mira un persona komo èks promé minister henter su bida’. “P’esei ta malu pa e formashon di imágen di Kòrsou pa un hende pidi pueblo un kontribushon di sèn ku e mester paga bèk di e manera aki.”

‘No ta korekto ku ta komunidat mester paga pa su erornan’
Eugene Rhuggenaath, promé minister entre 2017 i 2021 pa PAR, tambe ta bisa ku ‘komo siudadano i komo hende’ e ta deseá Schotte tur kos bon. “Pero komo èks promé minister mi ta haña ku Schotte mester kumpli ku lei, demonstrá bon gobernashon i liderasgo étiko.”

Rhuggenaat ta haña ku e echonan ku a kondená Schotte p’e ta malu pa e reputashon i e konfiansa den Kòrsou. Korupshon segun e ta ‘malu pa komunidat i ta kondusí na pobresa’. Esaki ta espesialmente dañino pa e hendenan di mas vulnerabel. Rhuggenaath: “P’esei mi no ta haña korekto ku Schotte ke pa e mésun komunidat ei mester karga e erornan ku Schotte mes a kometé.”

Kaso penal
Gerrit Schotte a bira e promé minister presidente di Pais Kòrsou i ku su partido MFK a bini na mando entre 2010 i 2012. Den un kaso penal na 2018 pa motibu di entre otro korupshon atministrativo i labamentu di plaka a konden’é. El a haña kastigu di sèl di tres aña i banda di esaki a imponé un medida di kita di kasi 2 mion florin antiano (mas o ménos 900.000 euro). Schotte entre 2018 i 2020 a keda den prizòn SDKK kasi dos aña.

E èks promé minister a rekurí na kasashon serka Korte Supremo kontra di e but di sèn di 1.8 mion florin. Pero esaki a disidí sèptèmber di aña pasá ku e medida di kita ku a imponé ta hustu i p’esei ta keda na vigor.

Schotte mes ta bisa ku awor ‘pa un ratu e tin sosiegu’, pasobra segun e Ministerio Públiko (OM) ta habrí pa un areglo di pago i e deadline di 12 di mei ku esaki a kita for di mesa. Asina tin mas klaridat, Schotte lo mèldu atrobe riba social media.

‘OM no ta un instituto finansiero’
Kuminsamentu di mei di e aña aki el a laga sa riba social media ku e mester paga sèn promé ku 12 di mei, sino lo ser’é atrobe. Guillano Schoop, fiskal, ta splika Ret Karibense ku ‘tur hende ku tin un kaso di kitamentu ta kore kontra nan, ta haña un karta tokante di esaki por lo ménos tres bia’. Nos no ta konfrontá hende ku esaki di repente.

Segun Schoop, OM, kontrali na un but, no ta obligá di ofresé un areglo di pago den un kaso di kitamentu. “Pero nos ta habrí p’esaki sí.” Fin di siman pasá OM a haña un karta di Schotte su abogado, Paula Janssen, ku e petishon pa yega na un areglo di pago. Schoop ta bisa ku lo reakshoná riba esaki. Kiko e reakshon aki lo enserá, e no ke kompartí ku prensa.

Generalmente e ta bisa ku OM no ta un ‘instituto finansiero’ i no ta habrí pa un areglo di pago na kuota di dies òf binti aña òf mas largu. Mas lihé mester pensa riba un temporada di dos aña for di e momento ku e kastigu ta definitivo. Esaki lo nifiká ku Schotte tin te sèptèmber di 2023 ainda pa paga.