Portrèt: Marit Severijnse

Djasabra famia real ta bai bishitá Rincon, e kurason kultural i suidat di mas bieu di Boneiru. Habitantenan no tin mashá kos positivo di konta famia real. Esei ta loke ta resoná, despues di hasi pregunta den diferente kaya.

“Mi no tabata sa ku nan lo bin bishitá!”, asina habitante Mariska ta splika. Den kurso di siman el a keda babuká di tende ku rei Willem-Alexander, reina Máxima lo tei; tambe prinsesa Amalia t’aki pa promé biaha. “M’a mira riba Facebook si ku hende tabata reakshoná basta malkontentu, paso diripiente – awor si – por drecha kaya tur kaya. Ta paso rei ta bai Boneiru anto!”


Video: Marit Severijnse & Nathaly Evertsz

Ayera anochi nan a yega, awe hinter dia nan ta bai keiru rònt i djadumingu nan tin un dia pa privá. Kiko habitantenan di Rincon ke pa famia real sa di berdat? Sigun diferente hende, nan lo bai mira kon Boneiru a kambia; den un forma negativo.

‘Mustra nan tur e edifisionan bashí’
Rudy Janga ta spera ku lo laga famia real mira e Rincon ‘di bèrdat’. “Nos sentro di bario ta kayendo den otro! Asina ta mas edifisio ku gobiernu a laga bashí. Ami lo a laga mira tur e edifisionan ei. Dikon no ta bende nan ku pueblo?”

“Mi konosé tres famia den Rincon ku no tin awa i koriente”, Mariska ta bisa. “Esei tambe rei mester wak! Ami no sa si e por trese kambio, pero e mester sa si ku na Boneiru tin mas kos ta sosodiendo, no ta solamente landa i dibertí.”

Ta ocho aña pasa ku rei i reina tabata tei. “Tin mas estranhero i a traha mas kas”, asina Mariska ta bisa. “Pero si rei lo papia ku nos, e lo mira ku nos si – di paden – nos no a kambia. E Boneriano ketu bai tin un kurason di oro”, e ta bisa ku un sonrisa. “Esei aparte di tur e kosnan ku e politikonan si ta yama progreso..”

“Mas ku klaro rei ta pasa bai wak Mangazina di Rei i Washington Slagbaai”, un otro habitante di Rincon ta reakshoná. “Pero loke rei sigur mester hasi ta purba nos kuminda krioyo!”

Un mener ta bisa ku rei mester sa kon Boneiru a kamba. “Pero no pa nos mes, pero el a kambia pa luho. Hendenan a bin pa traha kasnan grandi i biba bon. Pero e Boneriano, kon ta ku n’e?”

‘Eksigui nan respetá nos kultura’
Un otro señora tambe ke reakshoná. E ta teme ku e kultura Boneriano lo bai disparsé, esei e lo splika. “Hendenan ku ta bin fo’i eksterior mester siña papia Papiamentu. Hopi hende a bin Boneiru. Masha bon, pero nan mester adaptá na nos kultura!”

“Nos komo Boneriano no mester sigui tolerá ku otronan no ta respetá nos kultura. Ta algu ku nos mester eksiguí di nan. E úniko kos kun os tin ahinda ta nos kultura.”

Tambe a puntra si nan mes ta bai wak famia real pasa den Rincon awe. “Naturalmente mi ta bai wak! Ta mi hendenan!”, un señora ta bisa. “Mi ta bai zwai, sigur sigur.”

Un otro habitante tambe. “Pa mi tende kiko rei tin di bisa, kiko e ta pensa. Ami lo bis’e nos mester di futuro pa nos muchanan. Skol. Trabou. Konstrukshon no ta sufisiente p’un pueblo.”