Mucha di skol arubano ta duna un presentashon tokante e héroe di resistensia Boy Ecury durante e bishita real na Aruba. Pero ken e tabata i kiko el a hasi, esei ta for di poko tempu numa e hóbennan sa.

Na e desvelo di e pintura mural di Boy Ecury, ta resultá kon e héroe di resistensia di Segundo Guera Mundial a kai den olvido. Sigur bou di hóben, por ehèmpel pasobra tabatin muchu poko atenshon p’esaki den enseñansa.

“Nò, nunka mi no a yega di tende di dje”, Jeannique Flanders (16) ta bisa. “Hende no ta papia di dje. Na skol básiko nunka mi no a haña nada di dje den e lèsnan. Awor numa na mavo, Beckembawer Cuisman (14) ta reakshoná.

Mural ku palabra di despedida.

A pone e mural manera un tarheta postal.

E mural di Boy Ecury ta keda riba un di e murayanan di Filomena College na San Nicolas. Riba dje tin e palabranan di e karta di despedida na su mayornan:


“Trabou manera nunka mi no a hasi, i Djos sa si un dia mi lo hasi. Trabou ku mi gusta, no e trabou mes, sino pasobra ta trabou ku mester hasi. Si tur hende bisa: laga otro hasié numa, e ora ei nunka niun hende no ta hasi nada. P’esei mi ta konsiderá e trabou aki komo mi deber.”

Riba 6 di novèmber a tira Ecury mata na Waalsdorpervlakte.

Na kuminsamentu di aña pasá e fundashon hulandes Cultuurgeneratie (generashon di kultura, trad.) a kuminsá ku e proyekto Op zoek naar Boy Ecury (En buska di Boy Ecury, trad.) den kolaborashon ku organisashonnan kultural arubano i skolnan.

“Tabatin otro heroé ta dòrna mural manera Martin Luther King, Malcolm X, Mohammed Ali, Colin Kaepernik. Nan tambe a oponé rasismo, eksklushon i diskriminashon. Pero nan ta di otro kaminda”, Corry Groot di e fundashon ta splika tokante e kolaborashon i e meta di e proyekto. “Nos a haña otro den e ousensia di Boy Ecury den kaya di su Aruba stimá.”

Alumnonan di skol mavo Filomena College (potrèt Sharina Henriquez)

DE echo ku e proyekto a impreshoná e hóbennan, ta sali for di nan reakshonnan despues. “Mi por imaginá mi sí ku bo ta lucha pa un pais”, Flanders (16) ta reakshoná. “E ta un inspirashon, pasobra mi ke bira militar. Pakiko? Pasobra semper Aruba mester a lucha, defendé su mes. Pues nos komo hóben mester kontinuá esei.”

E alumno di skol di 15 aña Jean Sebastian Ferrin Castillio tambe ta spera ku Boy Ecury lo bira mas konosí na Hulanda. “El a sakrifiká su mes pa nos tur.”

‘Hóbennan awendia ta identifiká ku Boy Ecury pa motibu di diskriminashon’

Tin un otro Boy Ecury presente; a dun’é nòmber di su tio. E ta sorpresá ku promé ku e proyekto hóbennan apénas tabata sa algu di e heroé di resistensia. “Tin un estatua den kapital mas ku 40 aña kaba i tur dia hopi hende ta pasa ei. Ke men niun hóben no ta puntra su mes ta di ken e estatua ei ta?” E ta rekonosé sí ku ta awor numa ta bini mas atenshon den enseñansa pa su tio. “Mayornan tambe tin un ròl pa informá.”

Boy i Monique Ecury (potrèt Sharina Henriquez)

Monique Ecury ta haña ku ta espesialmente remarkabel pa tende ku e hóbennan ku a partisipá na e proyekto, por identifiká ku su tio pa motibu di diskriminashon. No ta na Hulanda so tabata diskriminá Boy pa su koló, loke segun e tabata ‘lógiko’ e tempu ei na añanan 30/40’.

“Pero loke e muchanan espesialmente a registrá aktualmente , ta ku Boy, i sigur su tata (koló skur) Dundun tabata diskriminá na Aruba. Ora un mucha muhé chines a tende esaki na skol, el a reakshoná ku: mi tambe a sinti esei. Ta hasi doló di tende ku nada no a kambia masha.”

Proyekto ‘Buskando di Boy Ecury’

Kuadro bibu tokante Boy Ecury

En buska di Boy ta trata di e héroe ku nos ta kompartí. Pero tambe e ta trata di e héroe den nos mes i den nos besindario. Pasobra nos no por laga esei pa otro. Esei nos mes mester hasi”, segun Groot di fundashon Cultuurgeneratie (Generashon di Kultura). “E mihó kalidatnan di nos historia transnashonal nos por haña bèk den dje. Tin tur motibu pa e hóbennan djawe di nos dos paisnan reflehá nan mes na esaki. Pa ta orguyoso di Boy.”

E proyekto ta un ‘homenahe transnashonal’na e héroe di resistensia arubano, e organisashon ta bisa. Hóbennan den investigashon digital di archivo a profundisá den famia Ecury. A base di loke nan a haña, nan a dal bai kreativamente ku imágen, teatro, poesia. Studiante di Mediacollege Amsterdam a traha un dokumental kòrtiku. Na e Art Fair na novèmber 2022 alumno di skol arubano a presentá un kuadro bibu. Nan ta bai presentá esaki atrobe ora ku e grupo real bishitá e siudat arubano San Nicolas djaluna atardi.