Portrèt: Sam Jones

Despues di e despensa di Rei riba promé di yüli, e despensa di alkalde di Almere riba 30 di yüni i e kòma di Rutte di desèmber di aña pasá, e pregunta ta: kiko awó? Kiko por ehèmpel awor mester sosodé na Almere, kaminda djabièrnè 30 di yüni a desvelá e monumento di sklabitut di Patrick Mezas?


Video: Sam Jones

Nashonalmente gobièrnu hulandes a primintí kos. Tin 27 mion disponibel pa un museo di sklabitut ku ta bini na Amsterdam. Ademas gobièrnu hulandes a reservá 200 mion euro pa proyekto ku ta amplia e konsiensia di e herensianan di sklabitut.
Pero no tin un fondo di gobièrnu pa ‘reparashon’, pasobra e palabra ‘reparashon’ ta trese hopi resistensia.

Pa mayoria di hende no ta trata di sèn. Sí di rekonosementu ku mester bini mehorashon di e posishon di desendiente di esnan sklabisá. For di polítika lokal no tin plan konkreto ainda. Pero e hulandesnan karibense no ta aseptá esaki.

‘Mi no ta hende ku ta dal. Mi ta papia!’

Hende di komunidat karibense na Almere ta haña ku a bira tempu pa nan mes tuma akshon. Un monumento ta un bon promé paso pero mester di mas. “Ta trata di e kombersashon ku nos mes mester hiba”, Romeo Lobo, un trahadó sosial ku ta traha ku hóben ta enfatisá.

E ta traha na Almere i e ta bini di Kòrsou. E efekto permanente di sklabitut e mes tambe a eksperensiá. “E klap korektivo ku mi tabata haña di mi mama, mi ta kere ku ta di e tempu ei. Ami ta un hende ku no ta dal, ma mi ta papia sí.”

Lobo ta duna e impreshon ku e no ta un hòmber di mehorashon lihé i fásil. “It takes a village to raise a child” e ta bisa.

Inspirashon di e despensa i e monumento

Naïra Gomez ku tambe ta biba na Almere, tambe ta saka inspirashon di e despensa i e monumento ku kompatriota Mezas a traha. “E komunidat karibense na Almere mester lanta i eksihí nan lugá”. E ta bisa. “Bo tambe mester papia huntu, pensa huntu en bes ku ta papia di bo.”

Pero e ta haña tambe ku gobièrnunan i instansianan mester bira aktivo pa kita e atraso ku tin serka e hulandesnan karibense. “Nan mester buska mas persona klave den e komunidat karibense.”
Espesialmente ora di formulá maneho ku ta dirigí riba grupo ku ta keda atras. “Kombersá ku otro i huntu yega na un solushon.”

‘Hóben karibense ta e ehèmpel’

Na ta na bon kaminda kaba na Almere, pasobra algun luna pasá hóben a pidi minister Hanke Bruins Slot (Asuntunan Interior i Relashonnan den Reino) si no por bini un sentro nashonal di konosementu.

Anneke Dalger di e Komishon 30 di yüni/promé di yüli Almere: “E intenshon ta ku den e sentro ei bo por haña sa tur kos tokante historia hulandes den relashon ku sklabitut. Hóben karibense i surinameño na Almere ta e ehèmpel pa sobrá di Hulanda.