Portrèt: Sharina Henriquez

SAN NICOLAS – Tabatin mas hende na e presentacion pa prensa di e desaroyadonan Grupo Martinón riba e dos hotel na Baby Beach cu na e protesta contra nan un par di dia despues. “Rubianonan no ta protesta. Sigur ora gobierno ta sali cu hopi tam tam y haci cu e proyecto ya ta un done deal”, asina Helena Croes di Accion Ambiental ta bisa.

reportahe di Sharina Henriquez

Mientrastanto den otro parti di mundo destinacionnan turistico ta bou presion y gobernacionnan local ta purba di limita nan, aki na Aruba e desaroyo aki no ta haya oido. Na Palm Beach cu ya ta bou presion, siguramente 4000 camber ta den construccion ainda. Incluyendo un hotel nobo banda di e area di naturalesa Bubali Plas.

Awor e parti oost virgin di e isla ta na su turno: lo construi e hotel all-inclusive Secrets Aruba di 600 camber y despues un otro hotel di 300 hotel. Tin otro proyectonan na caminda tambe: dos hotel boetiek, cada un cu 40 camber.

Un di e diseñonan di e hotel all-inclusive Secrets Aruba

Durante e presentacion pa prensa di e proyecto Secrets, e desaroyadonan ta purba di bende e hotel al-inclusive como uno cu lo fit mas tanto den e area posibel. Y asina evita daño ambiental. “Claro tin construccion si”, e lider di e proyecto/director di finansa, esta Alejandro Murcia ta admiti despues. Locual tambe ta nifica cu nan lo bora den subsuelo cual segun Accion Ambiental tin balor natural y historico como cu tin cuebanan eybou.

‘Turismo ta keda den mi curason’-Otmar Oduber, minister di infrastructura y medio ambiente

E minister tras di e proyecto, Otmar Oduber, no ta encarga cu turismo sino infrastructura y medio ambiente. “Turismo sinembargo ta keda den mi curason”, asina Oduber ta bisa. E tabata minister di turismo den e ultimo dos gabinete.

E pregunta ta keda si e por vigila medio ambiente awor manera debe ser? “Claro y pa prome biaha nos a mira riba e efectonan di e hotel pa medio ambiente. Aunke ta falta reglanan ainda cual nos kier introduci prome e aña aki ta pasa.” Segun e, nan a test e efectonan a base di normanan international. Pero no tin mucho claridad riba con nan por haci esaki. Y cu no ta existi normanan universal: cada pais sea por ehempel Union Europeo, nan ta determina e normanan pa nan mes.

E Ruimtelijk Ontwikkelings Plan (ROP) nobo cual ta den concepto ainda.

Oduber sinembargo ta boga riba su plan nobo di zonificacion ROP (Ruimtelijk Ontwikkelings Plan) unda el a preveni e plan orginal pa full e area na Baby Beach (Seroe Colorado) nan por contrui pa turismo. Berdad den e plan ROP bieu – cual ainda ta vigente pasobra esun nobo ainda ta un concepto – ta para cu por bini tres hotel di 1100 camber, 3000 condominio y varios sitionan di golf den e area menciona. Y den e plan nobo gobierno actual a limita esaki na e proyecto di Secrets y hotelnan di boetiek. E resto di area nan ta destina pa naturalesa. Locual berdad ta un victoria grandi pa e naturalesa eybanda.

E Ruimtelijk Ontwikkelings Plan bieu, cual ainda ta vigente.

Pero e mandatario ta lubida cu pa e area di costa -Baby Beach, y e otro playanan y lama eybanda- nada a cambia. E area aki semper ta destina pa conservacion. Recreacion y tambe construccion limita no ta prohibi n costa sino e enfoke principal mester keda riba conservacion di naturalesa. Pero: gobiernonan anterior – y tambe minister Oduber awor – nunca a regla e destinacion di e costa bon. Pues nunca nan a concretisa pa e area aki bira un parke di conservacion y asina esaki ta keda algo riba papel so.

Awor e proyecto di hotel tambe ta haya preferencia. Ambos minister y e desaroyadonan ta papia cu entusiasmo riba ‘embeyecemento di Baby Beach y e otro playanan eybanda ’. Esaki ta nifica mas tanto mas construccion: camindanan pa cana, murayanan, luganan pa watersport y pa otro recreacion.

Manera e construccion di un bar riba beach pa e huespednan di e hotel all-inclusive nobo. Pasobra, asina e director di marca Arthur Cabré di e grupo di desaroyado ta splica: “San Nicolas no tin much diberticion pa nos huespednan actualmente.”

Marco Bislip, presidente di Accion Ambiental – foto: Sharina Henriquez

E organisacion Accion Ambiental ta keda lucha contra e hotelnan. Aunke nan tin cinco miembro so y gobierno ya a traspasa e tereno pa e hotelnan. “Nos ta bay e caminda huridico y tambe internatcional”, presidente Marco Bislip ta bisa. Kico exacto e pasonan ta, e no kier divulga ainda.