Portrèt: Ronald A. Muyden

KRALENDIJK – Parlamentario di Groen Links Nevin Özütok a spanta di e prijsnan den supermercadonan na Boneiro. Secretario di estado di asunto social Tamara van Ark tabata conmovi ora di tende storianan di pobresa riba e isla. Politiconan Hulandes ya pa nuebe aña ta mira pobresa na Boneiro ora di bishita e isla. Pero dicon no tin mucho progreso pa soluciona esaki?

Den e cambio estatal di 10 october 2010, combatimento di pobresa no tabata forma parti di esaki, segun deputado di asunto social na Boneiro, Nina Den Heyer. “Pa enseñansa si a palabra cu esaki mester yega na e nivel basico di Hulanda. Pa cuido tambe: tur hende mester ta sigura manera na Hulanda. Pero pa pobresa no a yega na e mesun claridad di kico ta un nivel acceptabel.”

E problema di pobresa a bira un asunto cu e gobernacion local (Openbaar Lichaam) di Boneiro mes mester atende. “Y awor e ta cay bou di mi. Pero e instrumentonan necesario ta cay bou Reino. Manera WW-uitkering, onderstand, bijzonder onderstand. E ta incompredibel cu ora aki na Boneiro un hende ta perde su trabou,  e ta cay den un buraco y ta haya nada.”

Minimo social

nevin

Nevin Özütok – potret: Groen Links

Özütok a bishita Boneiro pa prome biaha siman pasa. El a descubri cu mester fiha e minimum social mas pronto posibel. E gabinete Hulandes a determina recientemente cu solteronan na Boneiro mester di 945 dollar minimo pa sobrevivi. “Mi lo trece esaki bou di atencion na Den Haag di biaha como cu e calculacion aki ta mucho abou”, Özütok ta bisa. “No ta na e supermercadonan so cu bo ta ripara cu cos ta caro. En general tur cos ta caro aki. Mayoria biaha tur dos pareha mester traha full-time pa yega fin di luna.”

Riba peticion di gobierno di Boneiro, e instituto Nibud (pa informacion presupuestal) na Hulanda a calcula na 2014 e minimo social pa e pueblo Boneriano. Un soltera cu dos mucha mester di 2269 dollar minimo pa luna pa sobrevivi, segun Nibud.

Den Heyer tambe ta remarca cu e calculacion recien di e gabinete Hulandes ta mucho abou. “Esaki no ta cuadra cu realidad. E ta basa riba un scenario futuristico unda ya a regla e subsidio pa creche y huur. E pregunta ta si bo mester basa bo mes riba un scenario cu ta conta pa futuro.”

Parlamentario Özütok awor ta ripara cu no tin igualdad den Reino, aunke esaki ta conoci pa hopi añanan caba. “Tin cos cu no ta cuadra den e reglanan. Por ehempel bo ta paga invoerrechten ora di importa algo for di Corsou. Esey ta straño. Ami ta buscando e igualdad.”

‘Nos ta ripara e cambio ora nos a cuminsa invita politiconan Hulandes na mesa di cushina di Bonerianonan’

Riba pregunta dicon  e gabinete Hulanda ainda no ta completamente na haltura despues di nueba aña di cambio estatal, Den Heyer ta contesta:
“E ta algo humano cu ora bo mes ta experiencia algo, eora bo ta sinti’e di berdad. Den pasado nos no tabata riba mesun nivel di conocemento y experticio di e ambtenaarnan Hulandes. Te na 2017, ora nos a cambia di mustra nan Boneiro bunita coriendo rond den un bus y cuminsa invita nan na mesa di cushina di Bonerianonan mes. Eora nos a ripara cu cos a cuminsa lora. Pero bo mester tin un rosea largo si.”

Corta pia

James Finies- potret: Leoni Schenk

James Finies di e grupo di protesta Nos Ke Boneiru Bèk ta reacciona cu e ‘rosea’ ta hasta mas largo cu Den Heyer te pensa. “Desde 10-10-10 pobresa a crece hopi. Nos Bonerianonan a bira mas pober pa motibo di e leynan Hulandes. Por ehempel nan a hisa e impuestonan asina cu nos ni por keda cu nos terenonan. Y awor e Hulandesnan ta bin cu kinderbijslag, minimo social y mas? E ta parce cu nan ta corta nos pia y duna nos kruk. Despues nan kier aprecio pasobra nan a duna nos kruk.”

Finies ta mira cu e unico solucion ta pa Boneiro ta haya su autonomia bek, pues e situacion prome di e cambio estatal. “Nos tabata pober pero felis, pasobra nos tabatin democracia. E representantenan Boneriano awor mester lobby pa provisionnan social. Esey no ta democracia.”

Despues di nuebe aña di papia cu politiconan Hulandes, e grupo a cuminsa bati na e porta di Nacionnan Uni. “Decolonisacion den pasado a cana bon solamente ora UN tabata yuda. Pero Hulanda so ta representa den UN, Boneiro no ta existi. Nos tin un caminda largo pa bay ainda.”

Bishitanan di trabou
Mientrastanto e politiconan Hulandes ta sigui bishita Boneiro. Minister di agricultura Carola Schouten lo bishita e isla otro siman. Na januari Özütok lo bin atrobe pero hunto cu e comision parlamentario di asunto di reino.