Portrèt: Melissa Stamper

Pa Amalia Hazel di 9 aña di edat e yegada di su tokai real na Aruba ta ekstraordinario. Huntu ku otro mucha di e Orkesta pa siña di Aruba djaluna e por duna e prensès heredero un bonbiní musikal riba su promé dia di bishita.

Amalia Hazel (potrèt: Melissa Stamper)

“Tin bia mi mama ta yama mi tambe prensès.” Amalia ta nèrvioso sí pa e gran dia, e ta konta na un meinta di ensayo. Normalmente e ta toka tròmpèt, pero pa famia real e ta bai kanta.

Ademas e orkesta ta konsistí di alumno di skol di enseñansa básiko Prinses Amalia. Manera e muchanan di dies aña di edat Maxi Willems i Shaira Kock ku ta spera ku e prensès heredero ta bini ‘nan skol’. Prinses Amaliaschool a originá for di Reina Beatrixschool na Oranjestad ora esaki a bira muchu grandi.

“Kisas e por duna nòmber na un otro skol, meskos ku tabata e kaso ku Reina Beatrixschool”, Shaira ta bisa ku entusiasmo.

Reina tin e orkesta di mucha na pechu
JJuliette van Romondt ta kordinadó di proyekto di Orkesta pa siña Aruba i ta konta pakiko ta un ‘honor ekstraordinario’. Reina Maxima ta presidente honorario di e Stichting Méér Muziek in de Klas (Fundashon Mas Muzik den Klas). E ta envolví estrechamente den edukashon di muzik i mas bia a duna sosten na e orkesta pa siña.

“Mi sa ku e tin tur loke tin di hasi ku orkesta pa siña i muzik den klas na pechu. E echo ku nos komo orkesta pa siña ta presentá na e skol básiko Prinses Amalia i ku nos tambe tin un Amalia na skol, ta hasi e kos ekstraordinario.”

Kantika di bonbiní ‘Bon Biní’
Espesialmente pa e bishita real a skohe pa e kantika ‘Bon Biní. Originalmente e kantika yama ‘Wan Odi’ i ta un kantika di bonbiní surinameño ku ta forma parti di e programa di lès. A tradusié na papiamentu.

Ensayo general pa e bishita real. (potrèt: Orkesta pa siña Aruba)

“Mesora nos a pensa, esaki ta e kantika mas opvio ku nos por toka pa e pareha real.”

Lès di muzik online
Van Romondt ta konta ku e orkesta pa siña arubano ta e úniko ku ta duna lès online tambe. “Na e lèsnan online nos ta haña importante pa e kultura di Aruba tambe ta tuma parti.”E manualnan ta bini di Hulanda i ta tradusí nan na papiamentu.

“E kantikanan tambe hopi bia nos ta tradusí na papiamentu pa e muchanan sa tambe ta kiko nan ta kanta. Nos ta bishitá sitio kultural na Aruba pa envolví nan den e kantikanan.”

E lèsnan online ta asina eksitoso ku for di Saba i Sint Eustatius nan a haña e petishon pa usa nan, awor ku ei tambe nan ta bai kuminsá ku un orkesta pa siña. P’esei ta suptitulá esakinan na ingles.
“Nos tin klas 2 i 3 optenibel online kaba i nos ta spera di pone klas 4 i 5 online e aña aki pa despues por suministrá chikitin i mucha di promé klas na henter Aruba ku lès.”, Van Romondt ta bisa.

Interkambio ku skol di muzik hulandes
Na mart tin un proyekto di interkambio ku konservatorio na Hulanda pa haña konosementu i kore stazje pa por drecha instrumento bo mes. Na e isla esaki no ta posibel.

Banda di esaki e orkesta pa siña den futuro ke desaroyá mas lès di muzik karibense manera muzik di karnaval pero tambe di ikono di muzik arubano entre nan Padu Lampe i Rufo Wever. “Nos ke traha un tipo di mini dokumental ku muzik aserka”Van Romondt ta bisa.

Kiko na ke mustra prinsesa Amalia?
Segun e kordinadó di proyekto ta bunita pa tambe mustra e prinsesa heredero kon Aruba ta anda ku muzik i su propio kultura. Pero tambe e kolaborashon ku e otro islanan i Hulanda.

Shaira i Maxi di e Orkesta pa siña Aruba (potrèt: Melissa Stamper)

“Mi ta kere ku eksaktamente ta masha importante, ku bo ta mantené bo propio identidat pero ku bo ta kolaborá bon tambe. E ora ei muzik ta e instrumento”, Van Romondt ta haña.

Maxi ke pa prinsesa Amalia bai laman. “Laman, sí esei e mester mira. Baby Beach ta mi faborito, ei e mester bai.

Esei e Amalia arubano tambe ta haña: Arashi Beach ora solo ta baha ta masha bunita. Esei ta algu ku e no mester pèrdè.”

Mas muzik den enseñansa

Na Aruba di orígen muzik ta hunga un papel importante den kultura. Pero na e skolnan e materianan kreativo manera arte i muzik ta keda atras. E Orkesta pa siña arubano ke kambia esaki. Na 2019 a kuminsá ku dos skol pilot. Entretantu sinku skol básiko a konektá ku 450 alumno ku ta haña lès. E orkesta pa siña arubano ke ekspandé pero no ta fásil pa haña dosente di muzik. Tambe nan ta dependé di donashon.