Riba un anochi kaluroso na Hòfi Cas Cora, mientras paranan tabata flùit i e lus suave di anochi tabata kai riba e plantashi, Nadina Galle a para ketu un ratu na un momento spesial. P’e, komo un ingeniero ekológiko hulandes-kanades, eskritor i ya pa dos aña kaba habitante di Kòrsou, e sintimentu tabata komo si fuera el a yega kas. Despues di un gira di buki internashonal e tabata presentá su buki awor riba e isla ku a konkistá su kurason.
“Tabata asina un bon sintimentu pa hasi esaki hustamente aki”, Galle ta konta. “Na e sitio aki, ku e hendenan akí, rondoná dor di naturalesa. Esaki no sa sosodé hopi biaha na Kòrsou: ku bo ta trese asina tantu hende diferente ku ta aktivo ku naturalesa huntu na un sitio.”
Di sientífiko pa kontadó di kuenta
Galle a nase na Hulanda pero a lanta na Canada kaminda naturalesa – bai kamper, mondi, buska bever pa wak – tabata kosnan mashá natural. Ora komo hoben adulto el a mira kon a konstruí siudat ei – kita tur kos, pa despues numa konstruí – su fasinashon ku e relashon entre hende i naturalesa a kuminsá. E opservashon ei a planta e simia pa un karera akadémiko komo ingeniero ekológiko, i despues komo eskritor.
Pòrtrètnan: Nadina Galle
“Mi a ripará kon nos manera di konstruí ta alehá nos for di naturalesa. I esei no ta afektá solamente e medio ambiente, pero tambe nos salú mental. E komprendementu ei a motivá mi pa skirbi e buki akí.”
The Nature of Our Cities, ku a sali na hulandes komo De natuur van onze steden, ta trese kuentanan di hende rònt mundu ku ta esforsá nan mes pa trese naturalesa bèk den e bida di siudat. Di kuidadó di palu pa planifikadó di siudat, e buki ta mustra kon teknologia i naturalesa por traha huntu pa un futuro mas salú.
Un mensahe pa Kòrsou
E mensahe di e buki ta aktual pa Kòrsou i otro islanan kaminda hopi biaha naturalesa ta bou di preshon pa motibu di proyektonan di konstrukshon. “Aki tambe bo ta mira ku ta konstruí sin tene kuenta ku loke tin kaba,” Galle ta splika. “Pero hustamente riba un isla kaminda naturalesa ta asina interkonektá ku kultura i bienestar, ta esensial pa mantené e union ei.”
Su speransa ta pa e buki no inspirá solamente esnan ku ta traha maneho, sino tambe e siudadanonan en general. “Naturalesa no ta algu ku ta leu for di nos. E ta tur kaminda. Te asta den siudad. Si nos siña mira di forma diferente, nos lo por konstruí siudat ku ta konektá nos di nobo ku loke kisas nos a lubidá.”
City Nature Challenge awor na Kòrsou tambe
Durante e presentashon di e buki, a anunsiá e promé edishon di e City Nature Challenge Curaçao tambe. E kompetensia mundial akí di siensia di siudadano ta tuma lugá di 25 te ku 28 di aprel. Via e app gratis iNaturalist ta invitá habitantenan pa dokumentá flora i fauna shimaron – riba tera, bou di awa òf den laira.
“Bo n’ mester ta un biólogo,” Galle ta indiká. “Maske bo saka djis un potrèt di un lagadishi den bo kurá, bo ta kontribuí kaba na un totalidat mas grandi.”
Sentronan di sambuyamentu, gruponan di kaminata, skolnan i organisashonnan pa naturalesa riba e isla a djòin kaba. Konsientemente a mantené e inisiativa na alkanse di un i tur. “Nos ta kuminsá ku e inisiativa, pero finalmente ta e habitantenan ta esunnan ku ta dun’é bida.”
Un futuro mas bèrdè ta kuminsá aki
Ku su buki i e challenge Galle ta spera ku mas hende lo realisá nan mes ku naturalesa i teknologia no mester ta polo opuesto di otro. “E manera ku nos ta konstruí, ta determiná kon nos ta biba. I ami ta kere ku e futuro ei por ta mas bèrdè, salú i humano – na Kòrsou tambe.”
Mas informashon
E City Nature Challenge Curaçao ta tuma lugá di 25 te ku 28 di aprel 2025. Partisipantenan por baha e app iNaturalist via e Apple App Store of Google Play. Despues ta kuestion di sali pafó i saka potrèt di tur loke tin bida – asta si ta simplemente den bo kurá òf balkon.
Sa mas di e buki òf e challenge?
Sigui Nadina Galle via www.nadinagalle.com òf via su kanalnan di medionan sosial.