Portrèt: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – For di 2 di ougùstùs AruBIG a drenta na vigor i esei ta nifiká ku entre otro médiko, botikario i dentista i otro personal médiko mester drenta e registro médiko arubano nobo. Pero Hòspital Horacio Oduber (HOH, Horacio Oduber Hospitaal) ta mira e desaroyo aki ku prekupashon.

Asina direktor Jacco Vroegop ta bisa: “Nos ta prekupá sí.” E ta splika ku tres kuart di e personal di hòspital a eduká segun e sistema hulandes (BIG) un un kuart nò. E último grupo aki ta sigui normalmente den e sistema hulandes i segun Vroegop esaki ta bai bon.

“Pero si e balansa ei lo no t’ei mas lo bira mas i mas difísil pa e médikonan hulandes pa rekapasitá otro kolega i trese nan na e mésun nivel.”

Pakiko ta introdusí AruBIG?
Traha segun e sistema hulandes BIG (Lei di profeshon den kuido di salubridat individual) ta nifiká ku tin sierto norma di kalidat, protokòl i oro areglo pa asina protehá pashènt tambe kontra aktuashon no profeshonal i deskuidá.

Aruba a bini ku un lei propio AruBIG pa solushoná e skarsedat di profeshon médiko. Pero tambe pa duna hóben ku hopi bia ta studia den e region i no na Hulanda e chèns pa traha den kuido di salubridat na Aruba. Pa motibu di e reglanan i normanan di kalidat di e sistema hulandes nan no por a kuminsá traha sin estudio adishonal na Hulanda i/òf formashon adishonal.

Si bo laga BIG bo ta konstruí un hòspital henteramente nobo

Segun Vroegop e hòspital ke keda traha ku e sistema BIG hulandes pasobra ta riba esaki e sistema hurídiko di HOH ta fundá. “Pues nos seguronan, i tambe e seguro di responsabilidat sivil, nos protokòlnan, nos direktivanan. Si bo kita for di esaki, bo ta konstruí un hòspital enteramente nobo. Esaki ta posibel, pero naturalmente esaki no ta kla di un dia pa otro. I esei ta trese molèster signifikante kuné.”

Kiko esei ke men pa e pashèntnan?
Riba e pregunta kiko e pashèntnan arubano lo ripará di esaki ora pasa pa AruBIG, e direktor di e hòspital ta bisa:

“E sistema hulandes a resultá di ta un sistema efisiente den hasimentu di e eskohonan apropiá i e gastunan ku esaki ta trese kuné.” Serka sistema di otro pais esaki ta diferente, e ta bisa, i esei espesialmente tin konsekuensha pa e kalidat di e kuido.

‘Por ehèmpel Colombia, ei e kuido den hòspital ta super bon. Pero ei ta traha hopi mas eksperimentalmente. Na Colombia por paga esei, ma na Aruba nò.

Registro Arubano
Gobièrnu arubano a yama persona den trabou médiko ku ta kai bou di AruBIG pa registrá. Esaki ta posibel te 15 di novèmber i despues salubridat públiko lo kontrolá esaki.