Portrèt: Pixabay

Hòmber karibense no ta papia fásil di nan emoshonnan fásil. Esaki ta un ehèmpel kon e pasado di sklabitut ainda tei den nos bida diario, e sikólogo kurasoleño Shandery Rosalina ta bisa.

Poko tempu ei Rosalina a guia un workshop huntu ku sikiater Glenn Helberg na Boneirutokante hòmber i emoshon. Un 80 hende hòmber a bini  e enkuentro. “Nos no a ferwagt e kantidat ei”, Rosalina ta konta. “Nos a spera riba 40, pues tabata masha impreshonante pa mira.”

Durante e workshop entre otro a papia di e papel ku e edukashon di e hòmbernan a hunga serka e difikultat di di papia tokante emoshon, pero tambe a papia di e pasado di sklabitut.

Kon fásil òf difísil ta anto pa hòmber boneriano papia di nan sintimentunan?

“No masha fásil. Loke nos a topa, ta ku hòmber ta bisa ku den na edukashon hopi bia nan a tende ku nan no mester mustra nan emoshonnan. Ku bo mester komportá na un sierto manera, sino bo no ta sufisiente machu. Pesei hopi desendiente di esklabo awendia tin problema ku nan emoshonnan.”

“Seksualidat tambe a bini dilanti komo algu ku tiki ta papia di dje. Esei espesialmente nan mes mester a buska drechi di kiko ta kiko. Hopi hòmber ta mama soltero a kria nan. I eseinan a tuma e estilo di eduká ofer di e generashonnan anterior.”

Di unda e idea ta bini ku hòmber no por mustra emoshon?

“Esei tambe tin di hasi ku sklabitut. Tabata usa hòmber, esklabo, komo ehèmpel di e manera ku mester a komportá. Bo mester tabata fuerte, tòf i espesialmente no mustra emoshon, sino tabata kastigá bo.”

“Pero si nos mira bèk mas aleu, tambe tin di hasi ku e partishon di tarea. E hòmbernan tabata bai yag i e muhénan tabata keda atras pa kuida yu i kas. Pesei a forma sierto imágen di e manera ku hòmber i muhé mester ta.”

Kiko mas bo a ripará durante e workshop?

“Ora e hòmbernan a haña e oportunidat, nan tambe a drenta den kombersashon ku otro mas profundo tokante nan emoshonnan. Tokante kon nan edukashon tabata i e patronchinan ku nan lo ker  a kibra. Nos a tende ku hende hòmber berdaderamente ta drechando nan mes. No solamente pa nan mes, sino tambe pa nan famia.”

Pa loke ta trata di papia di emoshon: bo ta ripará un diferensia entre hòmber boneriano i hòmber hulandes-oropeo?

“Un hòmber hulandes oropeo por duna mas palabra na su sintimentu. E ora ei mas tantu bo ta haña un idea kiko ta pasando. Un hòmber boneriano por hasi esaki ménos fásil. Por ehèmpel nan por bisa sí ku algu no ta sinti bon, pero e ora ei mi mester sigui puntra promé ku bini mas frankesa tokante un situashon.”

Poko tempu ei tambe a sali un buki karibense di mucha pa por papia mihó di emoshon. Esei ta yuda?

“Mi a usa e buki kaba serka mucha. Ta yuda pa duna palabra na e loke bo ta sinti i despues tambe kiko bo tin mester pa trata ku e emoshonnan ei. E parti ei mi no tabatin ántes.”

Bon mirá, ta remarkabel ku no tin hende hòmber den e buki.

“Lástima, pero mi ta kere ku ta sigui e stereotipo di e mama soltero i e wela komo parti di e famia. Ta un oportunidat pèrdí sigur. Ta di spera ku ta bini un di dos buki ku un hòmber aserka, pasobra e ora ei bo por pinta un imágen tambe di kiko lo ta e ideal.”

Rosalina i Helberg tin e intenshon di organisá mas workshop pa hòmber. E workshopnan ta un inisiativa di Mental Health Caribbean.