Brùg di ponton na Willemstad ta lusi ku koló oraño i no pa motibu di e kampeonato mundial di futbòl. Kòrsou pa promé bia ta partisipá na ‘Orange The World’, e kampaña mundial kontra violensia kontra hende muhé i mucha muhé.
Esnan ku a tuma e inisiativa ta Karin Bosman di Hulanda di About Workplace Harassment i e parlamentario Ana-Maria Pauletta (partido polítiko kurasoleño PAR). Nan a aserka kompania i fundashon pa aktua.
“E akshon aktualmente ta masha dirigí riba prevenshon i e enkurashamentu di partidario. Pues ku hende ta ekspresá nan mes si nan tabata testigu di violensia kontra hende muhé”, Bosman, ku ya pa añanan largu na e isla ta empeñá pa prevení kondukta trasendental na trabou, ta konta.
Banda di charla i workshop tambe lo bini un enkuesta online. “Pa asina nos por haña mas informashon kon na 2023 nos por garantisá e seguridat di hende muhé mihó.”
| Kon grandi e problema ta? No tin un bista kla di kuantu hende muhé i mucha muhé ta víktima na e isla. Instanshanan tur tin nan propio sistema di registrashon. Tambe tin hopi víktima bou di esnan indokumentá ku no por hasi denunsio. Kòrsou su ministerio di Asuntunan Sosial, Labor i Bienestar ta reportá ku 37 porshento di hende muhé tin keber ku violensia den relashon. Pero e sifra ta di un investigashon di 2015. Durante e lockdown di 2020 polis a registrá 190 kaso. Ademas e tempu ei ousiliante a notifiká gobièrnu di esaki. |
“Fundashon Bos di Hubentut ta saka un karchi ku posibel señal di violensia. Staten a tene reunion tokante e tema”, Pauletta ta sigui konta. “Banda di esaki ta kompartí quote riba medionan sosial, loke e víktimanan ta hasi masha bon i ku ta krea konsientisashon.”
E parlamentario kurasoleño ta kontinuá: “Naturalmente nos ta spera ku pa e motibu aki e dianan binidero lo tin algun hende ku lo tin sufisiente kurashi pa sali for di nan relashon violente. Hende ta mas konsiente di na propio aktuashon.”
| Kiko ta Orange the World? Orange the World ta kuminsá riba 25 di novèmber, e Dia Internashonal Kontra Violensia kontra Hende Muhé i ta te 10 di desèmber, e Dia Internashonal di Derecho Humano. Durante e 16 dianan aki na mas ku 100 pais tin tur sorto di aktividat, di demonstrashon te toma di konsenshi i buskamentu di fondo. Pa reflehá e violensia, ta iluminá edifisio i otro opheto. |
Den e temporada di kampaña Chanice Janssens tambe ta bini Kòrsou. E ta traha komo coach di trouma i seksuólogo na Hulanda. E ta bai entrevistá hende tokante violensia seksual kontra hende muhé i mucha muhé pa un dokumental.
“E ke prueba ku kultura tin influensia riba e proseso di kuramentu. Na Hulanda un dokumental asina a estrená kaba”, Bosman ta konta.
Ta trata di e dokumental ‘Belaagd’ (‘Menasá’, trad.) den kua hende muhé ta konta tokante na eksperensianan no seif; kon ta papia ku nan riba kaya, kiko nan ta pasa aden durante nan estudio i kiko nan ta topa kuné na trabou. “Bon mirá loke nan ta pasa aden den tur situashon. Janssens ta bai traha e variante kurasoleño di esaki.” E entrevistanan ta tuma lugá e tres lunanan binidero.
| Atenshon na Aruba tambe
Aruba tin mas tempu kaba ta partisipá na e kampaña aki, e aña aki tambe tin tur sorto di aktividat bou di e título ‘Orange Aruba’. E promé minister ta apelá pa ‘huntu para e violensia’. “Un den kada tres hende muhé na Aruba tin eksperensia ku violensia i esei ta preokupante”, segun Evelyn Wever-Croes. “Esei no ta solamente violensia físiko sino tambe emoshonal i verbal. Ademas no ta hende muhé so ta víktima sino tambe yu, henter e famia ta sufri.” |
